Adverse selectie
Adverse selectie is een economisch fenomeen dat optreedt wanneer de ene partij in een transactie meer relevante informatie heeft dan de andere partij, wat leidt tot suboptimale of inefficiënte uitkomsten. Dit concept behoort tot de bredere categorie van de informatietheorie en wordt vaak bestudeerd in markten met asymmetrische informatie. Het probleem van adverse selectie ontstaat typisch vóór de transactie plaatsvindt, wanneer de verborgen informatie van de ene partij de keuze van de andere partij negatief beïnvloedt.
Geschiedenis en Oorsprong
Het concept van adverse selectie is al lang erkend in verschillende vormen, maar het kreeg aanzienlijke academische aandacht met het baanbrekende werk van econoom George A. Akerlof. In zijn paper uit 1970, "The Market for 'Lemons': Quality Uncertainty and the Market Mechanism", analyseerde Akerlof de markt voor tweedehands auto's, waar verkopers meer wisten over de kwaliteit van hun voertuigen dan kopers. Dit gebrek aan informatie van de kopers kon leiden tot een situatie waarin alleen auto's van lage kwaliteit (de "lemons") op de markt bleven, omdat kopers, onzeker over de kwaliteit, slechts een gemiddelde prijs wilden betalen die te laag was voor auto's van goede kwaliteit. Voor zijn werk op het gebied van asymmetrische informatie, inclusief adverse selectie, ontving Akerlof later de Nobelprijs in de Economische Wetenschappen in 2001.
Key Takeaways
- Adverse selectie ontstaat door asymmetrische informatie vóór een transactie plaatsvindt.
- Het leidt vaak tot marktfalen omdat goederen of diensten van goede kwaliteit uit de markt worden gedrukt.
- Partijen proberen adverse selectie tegen te gaan door middel van screening en signaalfunctie.
- Dit fenomeen is prominent aanwezig in verzekerings-, krediet- en arbeidsmarkten.
Interpreting Adverse selectie
Adverse selectie wijst op een onevenwichtigheid in een markt die voortkomt uit ongelijk verdeelde informatie tussen kopers en verkopers. In plaats van een numerieke waarde, wordt adverse selectie geïnterpreteerd als een proces dat de samenstelling van een marktpool negatief beïnvloedt. Als een verzekeraar bijvoorbeeld geen onderscheid kan maken tussen gezonde en ongezonde aanvragers, zal de premie voor iedereen worden vastgesteld op basis van het gemiddelde risico. Dit ontmoedigt gezonde mensen (lage risico's) om zich te verzekeren, omdat de premie voor hen te hoog is, terwijl het zeer aantrekkelijk is voor ongezonde mensen (hoge risico's). Het resultaat is een verzekeringspool die onevenredig veel mensen met hoge risico's bevat, wat leidt tot hogere uitbetalingen en mogelijk financiële problemen voor de verzekeraar. Effectief risicobeheer vereist mechanismen om deze informatiediscrepanties te verkleinen.
Hypothetisch Voorbeeld
Stel je een online leningplatform voor kleine bedrijven voor dat leningen aanbiedt aan startups. Het platform heeft geen volledige informatie over de betrouwbaarheid of de daadwerkelijke projectie van elk bedrijf. Als het platform een uniforme rentevoet toepast voor alle aanvragers, ongeacht hun interne risicoprofiel, ontstaat er adverse selectie.
- Uniforme rentevoet: Het platform stelt de rentevoet in op 10% voor alle leningen, gebaseerd op het gemiddelde risico van aanvragers.
- Aantrekkingskracht voor risicovollere bedrijven: Bedrijven met een hoog risico, die elders misschien 15-20% zouden moeten betalen, vinden de 10% van dit platform zeer aantrekkelijk en vragen massaal leningen aan.
- Afstoting van minder risicovolle bedrijven: Bedrijven met een laag risico, die elders misschien 5-7% zouden kunnen krijgen, vinden de 10% te hoog en zullen leningen elders zoeken.
- Verkeerde pool: De pool van aanvragers van het platform bestaat nu voornamelijk uit risicovollere bedrijven. De standaardrente van 10% zal niet voldoende zijn om de hogere mate van wanbetaling te dekken, wat leidt tot verliezen voor het leningplatform.
Dit illustreert hoe het gebrek aan prijsdifferentiatie op basis van nauwkeurige risicobeoordeling leidt tot een ongewenste samenstelling van de leningsportefeuille. Het platform zou incentives of transactiekosten kunnen gebruiken om de risico's te mitigeren.
Praktische Toepassingen
Adverse selectie komt op diverse manieren voor in de financiële wereld en daarbuiten:
- Verzekeringsmarkt: Dit is misschien wel het meest klassieke voorbeeld. In de verzekeringsmarkt zullen mensen met een hoger risico eerder geneigd zijn een verzekering af te sluiten dan mensen met een lager risico, als de premies voor iedereen hetzelfde zijn. Dit kan leiden tot hogere gezondheidszorgkosten of hogere premies voor iedereen. In de Verenigde Staten werd dit fenomeen bijvoorbeeld gezien in de vroege dagen van de Affordable Care Act, waar onvoldoende deelname van gezonde personen de risicopool negatief beïnvloedde, zoals beschreven door The New York Times. Risicopooling helpt dit te mitigeren.
- Kredietmarkt: In de kredietmarkt zijn degenen die het meest geneigd zijn een lening aan te vragen tegen een hoge rente, vaak ook degenen met het hoogste risico op wanbetaling. Banken moeten hier strategieën voor ontwikkelen om de kredietwaardigheid van aanvragers correct in te schatten.
- Arbeidsmarkt: Werkgevers beschikken niet over alle informatie over de productiviteit van potentiële werknemers. Een te hoog salarisaanbod kan minder geschikte kandidaten aantrekken, terwijl te lage aanbiedingen de meest getalenteerde kandidaten kunnen afschrikken.
- Kapitaalmarkt: De Amerikaanse Securities and Exchange Commission (SEC) legt strikte openbaarmakingsvereisten op aan bedrijven om asymmetrische informatie te verminderen. Zonder deze regels zouden investeerders bang kunnen zijn om aandelen te kopen van bedrijven met verborgen problemen, wat de liquiditeit en efficiënte markthypothese zou belemmeren.
Beperkingen en Kritiek
Hoewel adverse selectie een krachtig concept is voor het verklaren van marktfalen, heeft het ook zijn beperkingen. De theorie veronderstelt vaak perfect rationeel gedrag van economische agenten, wat in de praktijk niet altijd het geval is. Bovendien zijn er mechanismen, zoals reputatie, garanties en certificeringen, die de effecten van adverse selectie kunnen verminderen, maar die niet altijd volledig in modellen worden meegenomen.
Kritiek op de toepassing van adverse selectie theorieën wijst soms op de complexiteit van echte markten. Bijvoorbeeld, in de context van de gezondheidszorg, beweren critici dat regelgevende maatregelen om adverse selectie te bestrijden, zoals mandaatverzekering, onbedoelde gevolgen kunnen hebben of de keuzevrijheid kunnen beperken. Desalniettijd blijft de theorie een fundamentele pijler binnen de contracttheorie en het begrijpen van marktdynamiek.
Een analyse van de Brookings Institute over Medicare Advantage in de VS, bijvoorbeeld, discussieert over de uitdagingen van adverse selectie in publiek-private partnerschappen en de noodzaak van verfijnde risico-aanpassingsmechanismen om oneerlijke concurrentie en suboptimale patiëntenzorg te voorkomen.
Adverse selectie vs. Moral Hazard
Adverse selectie en moral hazard zijn beide problemen die voortvloeien uit asymmetrische informatie, maar ze verschillen in de timing en aard van de informatieasymmetrie:
| Kenmerk | Adverse selectie | Moral Hazard |
|---|---|---|
| Timing | Treedt op vóór de transactie plaatsvindt. | Treedt op ná de transactie is gesloten. |
| Informatie | De ene partij heeft verborgen informatie over een eigenschap of kenmerk (bijv. eigen risicoprofiel) die de andere partij niet kent. | De ene partij heeft verborgen acties of gedrag na de transactie die niet observeerbaar of verifieerbaar zijn voor de andere partij. |
| Resultaat | Leidt ertoe dat de "verkeerde" groep mensen/goederen zich in de markt bevindt of een contract sluit. | Leidt tot ongewenst gedrag door de ene partij na het afsluiten van een contract, omdat het risico wordt gedragen door de andere partij. |
| Voorbeeld | Alleen mensen met een hoog risico sluiten een verzekering af, omdat de premie voor hen relatief goedkoop is (adverse selectie). | Een verzekerde die minder voorzichtig wordt na het afsluiten van een verzekering, omdat de financiële gevolgen van schade zijn afgedekt (moral hazard). |
Beide fenomenen kunnen leiden tot inefficiënties in de markt en vereisen vaak mechanismen zoals monitoring, contractontwerp of regulering om hun impact te mitigeren.
FAQs
Wat is het verschil tussen adverse selectie en moreel risico?
Adverse selectie en moreel risico (moral hazard) zijn beide problemen van asymmetrische informatie. Adverse selectie vindt plaats vóór een transactie, wanneer één partij informatie heeft die de andere niet heeft, wat leidt tot een onevenwichtige selectie. Moreel risico treedt op ná een transactie, wanneer één partij zijn gedrag verandert omdat de risico's zijn verschoven naar de andere partij.
Hoe proberen markten adverse selectie tegen te gaan?
Markten en bedrijven gebruiken verschillende strategieën om adverse selectie te verminderen. Een veelvoorkomende methode is screening, waarbij de geïnformeerde partij informatie probeert te verkrijgen over de ongeïnformeerde partij (bijv. medische keuringen voor verzekeringen, kredietcontroles voor leningen). Een andere methode is signaalfunctie, waarbij de geïnformeerde partij signalen uitzendt om zijn kwaliteit aan te tonen (bijv. garanties op producten, diploma's van werknemers).
Waarom is adverse selectie een probleem in de verzekeringssector?
Adverse selectie is een significant probleem in de verzekeringssector omdat mensen die een hogere kans hebben op een claim (bijv. mensen met gezondheidsproblemen) eerder geneigd zijn zich te verzekeren dan mensen met een lager risico. Als een verzekeringsmaatschappij geen onderscheid kan maken tussen deze groepen, zal zij haar premies moeten baseren op het gemiddelde risico, wat resulteert in premies die te hoog zijn voor gezonde mensen en te laag voor ongezonde mensen. Dit kan leiden tot een onhoudbare verzekeringsmarkt waarin alleen de hoogste risico's overblijven.