Skip to main content
← Back to G Definitions

Gemeenschappelijke markt

What Is Gemeenschappelijke Markt?

Een gemeenschappelijke markt is een dieper stadium van economische integratie tussen landen, gekenmerkt door de vrije circulatie van goederen, diensten, kapitaal, en arbeid. Dit niveau van integratie overstijgt een douane-unie door ook het vrije verkeer van productiefactoren toe te staan. Het doel van een gemeenschappelijke markt, die valt onder de bredere categorie van internationale economie, is het bevorderen van concurrentie, efficiëntie en economische groei binnen de deelnemende landen door het elimineren van interne handelsbarrières en het harmoniseren van bepaalde regelgeving.

History and Origin

Het concept van de gemeenschappelijke markt vond een van zijn meest prominente toepassingen in de naoorlogse Europese context. Na de verwoestingen van de Tweede Wereldoorlog zochten Europese leiders naar manieren om duurzame vrede en welvaart te bevorderen door middel van nauwere economische banden. De weg naar een gemeenschappelijke markt begon met de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) in 1951, gericht op het integreren van cruciale industrieën.

Een cruciale stap werd gezet op 25 maart 1957, toen zes Europese landen (België, Frankrijk, Italië, Luxemburg, Nederland en West-Duitsland) in Rome de Verdragen van Rome ondertekenden. Deze verdragen leidden tot de oprichting van de Europese Economische Gemeenschap (EEG), ook wel bekend als de Gemeenschappelijke Markt. Het V8erdrag tot oprichting van de Europese Economische Gemeenschap had tot doel een gemeenschappelijke markt te creëren door de geleidelijke afschaffing van douanerechten en de instelling van een douane-unie, aangevuld met het vrije verkeer van goederen, diensten, kapitaal en arbeid tussen de lidstaten. Deze o7prichting was een belangrijke stap in de richting van economische en politieke eenheid in Europa.

Ke6y Takeaways

  • Een gemeenschappelijke markt maakt het vrije verkeer van goederen, diensten, kapitaal en arbeid tussen lidstaten mogelijk.
  • Het elimineert interne handelsbarrières zoals tarieven en quota.
  • De Europese Economische Gemeenschap (EEG), opgericht in 1957, is een historisch voorbeeld van een succesvolle gemeenschappelijke markt.
  • Dit integratiestadium bevordert concurrentie, efficiëntie en economische groei.
  • Het vereist een zekere mate van harmonisatie van wet- en regelgeving tussen de deelnemende landen.

Interpreting the Gemeenschappelijke Markt

Het bestaan van een gemeenschappelijke markt duidt op een diepgaande economische samenwerking waarbij landen verder gaan dan alleen het afschaffen van tarieven. De interpretatie van een effectieve gemeenschappelijke markt ligt in de mate waarin de "vier vrijheden" – het vrije verkeer van goederen, diensten, kapitaal en arbeid – daadwerkelijk worden gerealiseerd en gehandhaafd. Dit betekent dat bedrijven en individuen in één lidstaat vrijelijk kunnen opereren, investeren en werken in een andere lidstaat zonder significante belemmeringen.

Een goed functionerende gemeenschappelijke markt leidt tot een grotere internationale handel, convergentie van prijzen, en een efficiëntere allocatie van middelen over het gehele geïntegreerde gebied. Het succes wordt vaak gemeten aan de hand van de vermindering van niet-tarifaire belemmeringen, zoals verschillende nationale normen, licentievereisten en administratieve procedures die de vrije circulatie kunnen hinderen.

Hypothetical Example

Stel je een groep van drie fictieve landen voor: Arcadia, Belisia en Cygnus, die besluiten een gemeenschappelijke markt te vormen. Voorheen hadden ze een douane-unie, wat betekende dat goederen vrij van tarieven tussen hen bewogen, en ze hadden een gemeenschappelijk extern tarief.

Na de vorming van de gemeenschappelijke markt gebeurt er het volgende:

  1. Vrij verkeer van goederen en diensten: Een bedrijf dat meubels produceert in Arcadia kan deze nu zonder extra kosten of douanecontroles verkopen in Belisia en Cygnus. Evenzo kan een consultancybureau uit Belisia vrijelijk diensten aanbieden aan klanten in Arcadia en Cygnus, zonder dat er aanvullende lokale licenties nodig zijn of belemmeringen door verschillende nationale standaarden voor dienstverlening.
  2. Vrij verkeer van kapitaal: Een investeerder uit Cygnus kan nu zonder beperkingen aandelen kopen in een bedrijf in Arcadia, of investeren in vastgoed in Belisia. Banken in één land kunnen filialen openen in andere landen van de gemeenschappelijke markt. Dit verhoogt de beschikbaarheid van kapitaal voor investeringen in de hele regio.
  3. Vrij verkeer van arbeid: Een ingenieur uit Arcadia kan nu eenvoudig een baan aannemen in Belisia of Cygnus, zonder dat er werkvergunningen nodig zijn of dat beroepskwalificaties opnieuw moeten worden beoordeeld. Dit helpt bij het opvangen van tekorten aan geschoold personeel in bepaalde gebieden en verhoogt de flexibiliteit van de arbeidsmarkt. De inwoners van elk land kunnen overal in de gemeenschappelijke markt wonen en werken.

Deze stappen leiden tot een diepere integratie dan een eenvoudige vrijhandelszone of douane-unie, wat uiteindelijk de concurrentie en efficiëntie voor alle drie de landen ten goede komt.

Practical Applications

De gemeenschappelijke markt is een fundamenteel concept in de internationale handel en economische beleidsvoering. De meest prominente en succesvolle toepassing van een gemeenschappelijke markt is de Europese Economische Gemeenschap (EEG), die later evolueerde naar de eengemaakte markt van de Europese Unie.

In de praktijk too5nt de geschiedenis van de Europese Economische Gemeenschap aan hoe de implementatie van een gemeenschappelijke markt de handel tussen de leden aanzienlijk kan stimuleren. Tussen 1958 en 1968, na het afschaffen van alle interne tarieven, verviervoudigde de handel tussen de lidstaten van de EEG in waarde. Dit benadrukt de ca4paciteit van een gemeenschappelijke markt om economische dynamiek te creëren door de eliminatie van belemmeringen voor het verkeer van goederen, diensten, kapitaal en arbeid. De EEG is erin geslaagd de interne belemmeringen voor handel te verwijderen en is vervolgens verder gegaan met het reguleren van binnenlandse markten en monetaire eenwording.

De principes van ee3n gemeenschappelijke markt worden ook in andere regionale handelsblokken en economische en monetaire unieën overwogen of gedeeltelijk toegepast, hoewel geen enkele de schaal en diepte van integratie van de Europese Unie heeft bereikt.

Limitations and Criticisms

Hoewel een gemeenschappelijke markt aanzienlijke voordelen biedt op het gebied van economische groei en efficiëntie, zijn er ook beperkingen en kritiekpunten. Een primaire uitdaging is de noodzaak tot harmonisatie van nationale regelgeving. Dit kan leiden tot verlies van nationale soevereiniteit, aangezien lidstaten bepaalde beleidsgebieden moeten afstemmen op gemeenschappelijke normen. Dit kan frictie veroorzaken, vooral als de belangen van individuele lidstaten uiteenlopen.

Bovendien kunnen de voordelen van een gemeenschappelijke markt ongelijk verdeeld zijn. Grotere of economisch sterkere lidstaten kunnen onevenredig profiteren, terwijl kleinere of minder ontwikkelde economieën moeite kunnen hebben om te concurrentien in een grotere, meer open markt. Dit kan leiden tot regionale ongelijkheden en spanningen binnen de geïntegreerde zone. Er kunnen ook resterende belemmeringen zijn, zelfs in een ogenschijnlijk voltooide gemeenschappelijke markt. De Europese Economische Gemeenschap (de Gemeenschappelijke Markt) was in de late jaren 1980 nog steeds niet volledig voltooid. Handelsbelemmeringen war2en weliswaar verwijderd, maar veel obstakels voor het vrije verkeer bleven bestaan, bijvoorbeeld op het gebied van professionele dienstverlening of fiscale verschillen.

Gemeenschappelijke M1arkt vs. Douane-unie

Het onderscheid tussen een gemeenschappelijke markt en een douane-unie is cruciaal voor het begrijpen van de niveaus van economische integratie.

KenmerkDouane-unieGemeenschappelijke Markt
Interne HandelsbeleidGeen interne tarieven of quota op goederen.Geen interne tarieven of quota op goederen én diensten.
Externe HandelsbeleidGemeenschappelijk extern tarief (CET) voor niet-leden.Gemeenschappelijk extern tarief (CET) voor niet-leden.
Vrij verkeer van kapitaalNeeJa
Vrij verkeer van arbeidNeeJa
Harmonisatie regelgevingBeperkt tot handel gerelateerdBreed (ook voor kapitaal, arbeid, diensten)

De belangrijkste verwarring ontstaat vaak doordat beide vormen van integratie interne handelsbelemmeringen opheffen en een gemeenschappelijk extern tarief hanteren. Het doorslaggevende verschil is echter de toevoeging van het vrije verkeer van productiefactoren (kapitaal en arbeid) in een gemeenschappelijke markt. Dit vereist een diepere coördinatie en harmonisatie van wet- en regelgeving dan een douane-unie.

FAQs

Wat zijn de "vier vrijheden" van een gemeenschappelijke markt?

De "vier vrijheden" van een gemeenschappelijke markt verwijzen naar het vrije verkeer van goederen, diensten, kapitaal en arbeid tussen de deelnemende landen. Deze vrijheden zijn essentieel voor de volledige realisatie van een geïntegreerde markt.

Waarom is een gemeenschappelijke markt gunstig voor de economie?

Een gemeenschappelijke markt is gunstig omdat het de concurrentie verhoogt, wat leidt tot lagere prijzen en meer keuze voor consumenten. Het bevordert ook schaalvoordelen voor bedrijven, stimuleert economische groei door efficiëntere allocatie van middelen, en trekt investeringen aan binnen het geïntegreerde gebied.

Is de Europese Unie een gemeenschappelijke markt?

De Europese Unie heeft zich ontwikkeld tot een eengemaakte markt, wat een diepere vorm van integratie is dan een traditionele gemeenschappelijke markt. Hoewel de termen soms door elkaar worden gebruikt, omvat de eengemaakte markt van de EU niet alleen de vier vrijheden, maar ook een uitgebreidere set van geharmoniseerde regels en normen om niet-tarifaire belemmeringen verder te minimaliseren.

Hoe verschilt een gemeenschappelijke markt van een vrijhandelszone?

Een gemeenschappelijke markt verschilt van een vrijhandelszone op twee belangrijke punten: ten eerste heeft een gemeenschappelijke markt een gemeenschappelijk extern tarief voor landen buiten de zone (wat een vrijhandelszone niet heeft); ten tweede staat een gemeenschappelijke markt het vrije verkeer van kapitaal en arbeid toe, wat verder gaat dan alleen goederenhandel.

AI Financial Advisor

Get personalized investment advice

  • AI-powered portfolio analysis
  • Smart rebalancing recommendations
  • Risk assessment & management
  • Tax-efficient strategies

Used by 30,000+ investors