Impactrapportage

Wat is Impactrapportage?

Impactrapportage is het proces waarbij de sociale impact, milieu-impact en bestuurlijke impact van een organisatie, project of beleggingsstrategie systematisch wordt gemeten, geanalyseerd en gecommuniceerd. Het behoort tot de bredere categorie van duurzame financiering en omvat het kwantificeren van zowel de positieve als negatieve effecten die verder gaan dan de traditionele financiële prestaties. Het doel van impactrapportage is om transparantie te bieden aan stakeholders over de niet-financiële bijdragen en gevolgen van activiteiten.

Geschiedenis en Oorsprong

De concepten die ten grondslag liggen aan impactrapportage zijn geëvolueerd vanuit de bredere bewegingen van Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) en ethisch beleggen. Hoewel informele rapportage over sociale en milieukwesties al langer bestaat, kreeg de formele "impact investing" beweging, die zowel financiële als sociale/milieu-impact beoogt, in 2007 vorm tijdens een bijeenkomst georganiseerd door de Rockefeller Foundation. Dit leidde in 2009 tot de oprichting van het Global Impact Investing Network (GIIN), een organisatie die zich inzet voor de schaalvergroting en effectiviteit van impactbeleggen wereldwijd. De GIIN heeft een cruciale rol gespeeld in het ontwikkelen van standaarden, zoals de Impact Reporting and Investment Standards (IRIS), om een gemeenschappelijke taal te creëren voor het meten en rapporteren van impact.

⁹, ¹⁰, ¹¹Belangrijkste Takeaways

Impactrapportage meet en rapporteert de sociale, ecologische en bestuurlijke effecten van een entiteit.
Het gaat verder dan alleen financiële prestaties door de niet-financiële bijdragen en gevolgen in kaart te brengen.
Het biedt transparantie aan stakeholders en ondersteunt besluitvorming gericht op duurzaamheid.
Diverse raamwerken en standaarden, zoals de GRI Standards en de CSRD, begeleiden organisaties bij het opstellen van impactrapportages.
Ondanks de voordelen, zijn er uitdagingen bij het meten van impact, waaronder datakwaliteit en de complexiteit van causaliteit.

Interpreteren van Impactrapportage

Het interpreteren van impactrapportage vereist een genuanceerde benadering. Het gaat er niet alleen om te bepalen of er impact is, maar ook om de aard en omvang van die impact te begrijpen. Lezers moeten letten op de gebruikte meetmethoden, de volledigheid van de gerapporteerde ESG-factoren en de context waarin de impact plaatsvindt. Een robuuste impactrapportage beschrijft niet alleen de output (wat is gedaan), maar ook de outcome (wat is bereikt) en, idealiter, de impact (de lange-termijn verandering). Het is essentieel om de rapportage te evalueren in het licht van de duurzaamheidsdoelstellingen van de organisatie en sectorstandaarden.

Hypothetisch Voorbeeld

Stel, een vermogensbeheerder lanceert een investeringsfonds gericht op hernieuwbare energie. Naast het streven naar rendement, wil het fonds ook de positieve milieu-impact meten en rapporteren.

Doelstellingen definiëren: De vermogensbeheerder stelt specifieke duurzaamheidsdoelstellingen vast, zoals het voorkomen van een bepaalde hoeveelheid CO2-uitstoot en het opwekken van schone energie.
Gegevensverzameling: Het fonds investeert in windparken en zonne-energieprojecten. Voor de impactrapportage worden gegevens verzameld over de opgewekte kilowattuur (kWh) schone energie en de equivalente vermeden CO2-uitstoot, gebaseerd op erkende methodologieën.
Analyse: De verzamelde gegevens worden geanalyseerd. Bijvoorbeeld, als het fonds investeert in projecten die samen 100 miljoen kWh schone energie opwekken in een jaar, wordt dit vertaald naar een geschatte vermindering van 50.000 ton CO2, vergeleken met energieproductie uit fossiele brandstoffen.
Rapportage: De impactrapportage van de vermogensbeheerder toont deze cijfers duidelijk aan de beleggers, samen met kwalitatieve beschrijvingen van de projecten en hun bredere voordelen, zoals werkgelegenheid. Dit geeft beleggers inzicht in zowel het financiële als het duurzame rendement van hun investering.

Praktische Toepassingen

Impactrapportage wordt op verschillende manieren in de financiële wereld en daarbuiten toegepast:

Beleggingsbeslissingen: Beleggers gebruiken impactrapportages om de ESG-factoren en duurzaamheidsbijdragen van bedrijven en fondsen te evalueren, wat hun beleggingsstrategie informeert.
Bedrijfsverantwoordelijkheid: Ondernemingen gebruiken impactrapportage om hun MVO-inspanningen te communiceren, de transparantie te vergroten en de relaties met stakeholders te verbeteren.
Regelgeving: Overheden en regulerende instanties introduceren steeds vaker verplichte kaders voor duurzaamheidsrapportage. Een prominent voorbeeld is de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) van de Europese Unie, die de reikwijdte en diepte van duurzaamheidsrapportage aanzienlijk uitbreidt voor een groot aantal bedrijven. Deze richt⁷, ⁸lijn, die voortbouwt op de Global Reporting Initiative (GRI) Standards, stelt bedrijven in staat hun economische, sociale en ecologische impact op een gestructureerde en vergelijkbare manier te rapporteren.
[Por⁵, ⁶tefeuillebeheer](https://diversification.com/term/portefeuillebeheer): Impactrapportage helpt fondsbeheerders bij het volgen en optimaliseren van de impactprestaties van hun portefeuilles, naast financieel rendement.

Beperkingen en Kritiekpunten

Hoewel impactrapportage van cruciaal belang is voor duurzame financiering, kent het ook beperkingen en kritiekpunten:

Meetproblemen: Het kwantificeren van sociale en ecologische impact kan complex zijn. Het isoleren van de specifieke bijdrage van een investering of activiteit (causaliteit) is een uitdaging. De Principles for Responsible Investment (PRI) erkent de uitdagingen bij het meten en beheren van impact, en benadrukt de noodzaak van een objectieve, transparante en bewijsgebaseerde aanpak.
Data³, ⁴ Kwaliteit en Beschikbaarheid: Betrouwbare, vergelijkbare en granulaire data is niet altijd beschikbaar, wat de nauwkeurigheid van rapportages kan beïnvloeden. Dit kan leiden tot inconsistenties tussen rapporten.
Greenwashing en Impact-washing: Er bestaat een risico dat organisaties impactrapportage gebruiken als een marketinginstrument ("greenwashing") zonder daadwerkelijke diepgaande impact te genereren of te meten. De focus ligt dan meer op de perceptie dan op de reële milieu-impact of sociale impact.
Subjectiviteit: Bepaalde aspecten van impact, met name sociale impact en bestuurlijke impact, kunnen subjectief zijn en interpretatieverschillen met zich meebrengen.
Kosten en Middelen: Het opstellen van een uitgebreide impactrapportage vereist aanzienlijke investeringen in tijd, middelen en expertise, wat een drempel kan zijn voor kleinere organisaties.

Het adresseren van deze beperkingen vereist de verdere ontwikkeling van standaarden, verbeterde data-infrastructuur en een kritische houding van lezers en gebruikers van impactrapportages.

Impactra²pportage vs. Duurzaamheidsverslag

Hoewel de termen "impactrapportage" en "duurzaamheidsverslag" vaak door elkaar worden gebruikt, is er een subtiel verschil. Een duurzaamheidsverslag is een brede term die de algemene prestaties van een organisatie op het gebied van duurzaamheid (economisch, ecologisch en sociaal) omvat, vaak met een focus op risico's en kansen die van invloed zijn op de organisatie zelf (financiële materialiteit). Impactrapportage, daarentegen, legt specifiek de nadruk op de meetbare uitkomsten en effecten van de activiteiten van een organisatie op externe stakeholders en de wereld, vaak vanuit een "dubbele materialiteit" perspectief, waarbij zowel de impact van het bedrijf op de samenleving en het milieu als de impact van duurzaamheidskwesties op het bedrijf wordt meegenomen. Impactrapportage kan een onderdeel zijn van een groter duurzaamheidsverslag, maar focust meer direct op het aantonen van de gecreëerde waarde, zowel positief als negatief, voor de samenleving en het milieu.

Veelgestelde Vragen

1. Waarom is impactrapportage belangrijk?

Impactrapportage is belangrijk omdat het organisaties helpt hun niet-financiële bijdragen en gevolgen te begrijpen en te communiceren. Dit vergroot transparantie, helpt bij risicomanagement en stelt stakeholders in staat beter geïnformeerde beslissingen te nemen die verder gaan dan alleen rendement op kapitaal.

2. Welke standaarden worden gebruikt voor impactrapportage?

Er zijn verschillende standaarden en raamwerken, zoals de GRI Standards, SASB (Sustainability Accounting Standards Board), en de Integrated Reporting Framework. De keuze van de standaard hangt vaak af van de sector, het doel van de rapportage en de geografische reikwijdte van de organisatie. De Europese Unie heeft ook de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) geïntroduceerd, die het gebruik van Europese duurzaamheidsrapportagestandaarden (ESRS) verplicht stelt voor veel bedrijven.

3. Hoe versc¹hilt impactrapportage van traditionele financiële rapportage?

Traditionele financiële rapportage richt zich primair op de financiële prestaties en rendement van een organisatie. Impactrapportage richt zich daarentegen op de bredere sociale impact, milieu-impact en bestuurlijke impact die verder gaan dan de balans en winst- en verliesrekening. Het vult financiële gegevens aan om een completer beeld van de totale waardecreatie te geven.