Landenrisico

Wat Is Landenrisico?

Landenrisico verwijst naar de potentiële onzekerheden en mogelijke verliezen die gepaard gaan met investeren of zakendoen in een bepaald land, voortkomend uit veranderingen in de nationale omgeving. Deze veranderingen kunnen invloed hebben op de bedrijfswinsten of de waarde van activa binnen dat land. Het is een cruciaal concept binnen de Internationale Financiën en omvat diverse factoren, zoals politieke, economische, financiële en sociale omstandigheden. Landenrisico is inherent aan grensoverschrijdende transacties en vereist grondige Risicoanalyse om de stabiliteit en voorspelbaarheid van een beleggingsklimaat te beoordelen.

Geschiedenis en Oorsprong

De concepten die ten grondslag liggen aan landenrisico zijn al langere tijd bestudeerd, maar de term zelf begon pas in de jaren 60 van de vorige eeuw breder te circuleren in financiële kringen. Frederick Dahl, destijds adjunct-directeur van de afdeling Examens bij de Board of Governors van het US Federal Reserve System, gebruikte de uitdrukking in 1967 in een onderzoekspaper over de internationale activiteiten van Amerikaanse banken. De ⁵notie van landenrisico ontwikkelde zich verder in de jaren 70 en 80, gedreven door internationale schuldcrises in ontwikkelingslanden. Dez⁴e periode kenmerkte zich door een aanzienlijke toename van grensoverschrijdende kredietverlening en de behoefte van banken om hun blootstelling aan verliezen in deze leningen te definiëren en te meten. De focus lag aanvankelijk sterk op de bereidheid en het vermogen van een soevereine staat om aan zijn externe schuldverplichtingen te voldoen, wat leidde tot een toegenomen aandacht voor factoren zoals [Economische Stabiliteit] (https://diversification.com/term/economische-stabiliteit) en Overheidsbeleid.

Kernpunten

• Landenrisico omvat alle niet-commerciële risico's die specifiek zijn voor een land en van invloed kunnen zijn op investeringen en transacties.
• Het is een brede term die politieke, economische, financiële en sociale factoren omvat.
• De beoordeling van landenrisico is essentieel voor multinationale ondernemingen en beleggers die zich bezighouden met Directe Buitenlandse Investeringen of internationale Beleggingsportefeuilles.
• Factoren zoals Inflatie, Rentetarieven en soevereine Wanbetaling dragen aanzienlijk bij aan landenrisico.
• Internationale instellingen en Kredietratingbureaus spelen een belangrijke rol in de beoordeling en communicatie van landenrisico's.

Formule en Berekening

Hoewel er geen universele, enkele formule is voor het algehele landenrisico, wordt een veelgebruikte methode om de impact ervan op beleggingen te kwantificeren, gedaan via de Country Risk Premium (CRP). De Country Risk Premium is een extra rendement dat beleggers eisen voor het aanhouden van activa in een land met een hoger waargenomen risico, bovenop het rendement dat zij zouden verwachten van een vergelijkbare belegging in een 'risicovrij' land (zoals de Verenigde Staten).

Een gangbare benadering voor het schatten van de Country Risk Premium is als volgt:

Waarbij:

• Default Spread van de soevereine obligaties van het land is het verschil in rendement tussen de Obligaties van de overheid van dat land (gedenomineerd in een harde valuta zoals de Amerikaanse dollar of euro) en een risicovrije obligatie met vergelijkbare looptijd in een volwassen markt.
• Standaarddeviatie van de aandelenmarkt van het land is een maatstaf voor de volatiliteit van de aandelenmarkt van het betreffende land.
• Standaarddeviatie van de obligatiemarkt van het land is een maatstaf voor de volatiliteit van de obligatiemarkt van het betreffende land.

Deze formule probeert de extra volatiliteit van de aandelenmarkt in relatie tot de obligatiemarkt vast te leggen en deze te relateren aan de waargenomen Kredietrating van het land.

Interpretatie van Landenrisico

De interpretatie van landenrisico hangt af van de context en het perspectief van de beoordelaar. Over het algemeen impliceert een hoger landenrisico een grotere onzekerheid en de noodzaak van een hoger verwacht rendement om dit risico te compenseren. Dit beïnvloedt de beleggingsbeslissingen en kan leiden tot een hogere financieringskosten voor entiteiten die actief zijn in dat land. Ratingbureaus classificeren landen in risicocategorieën, variërend van zeer laag tot extreem risico, wat van invloed is op de voorwaarden waartegen zij leningen kunnen aantrekken.

Belegger³s analyseren landenrisico om te bepalen of de potentiële opbrengsten de inherente risico's rechtvaardigen. Factoren zoals de veerkracht van de economie, de stabiliteit van het politieke systeem en de effectiviteit van de institutionele kaders zijn allemaal cruciaal voor het beoordelen van het landenrisico. De mate waarin Valutarisico of veranderingen in de Kapitaalmarkten optreden, draagt eveneens bij aan de algehele risicobereidheid.

Hypothetisch Voorbeeld

Stel, een Nederlands bedrijf overweegt Directe Buitenlandse Investeringen in een land, laten we zeggen 'Fictivistan', een opkomende economie. Voorafgaand aan de investering voert het bedrijf een grondige landenrisicoanalyse uit. Ze constateren dat Fictivistan een hoge economische groei doormaakt, maar ook een geschiedenis heeft van onverwachte veranderingen in het Overheidsbeleid en een zekere mate van politieke instabiliteit.

De analyse toont aan dat Fictivistan een wisselende Kredietrating heeft en dat de Aandelen op de lokale beurs aanzienlijke volatiliteit vertonen. Een recente stijging van de Inflatie en onzekerheid over de toekomstige Rentetarieven worden ook geïdentificeerd als risicofactoren. Op basis hiervan berekent het bedrijf een hogere Country Risk Premium voor Fictivistan. Dit betekent dat om de investering in Fictivistan aantrekkelijk te maken, het verwachte rendement aanzienlijk hoger moet zijn dan een vergelijkbare investering in een land met een stabieler risicoprofiel. Het bedrijf besluit de investering door te zetten, maar past de projecties aan met een hoger vereist rendement om de waargenomen landenrisico's te compenseren.

Praktische Toepassingen

Landenrisico manifesteert zich in diverse aspecten van de internationale financiële wereld:

• Beleggingsbeslissingen: Beleggers, van individuen tot institutionele fondsen, integreren landenrisico in hun beleggingsbeslissingen. Dit is vooral relevant bij investeringen in Emerging Markets, waar de economische en politieke omstandigheden sneller kunnen veranderen.
• Kredietverlening: Internationale banken en financiële instellingen gebruiken landenrisicobeoordelingen om beslissingen te nemen over grensoverschrijdende leningen, de vaststelling van rentetarieven en de vereiste zekerheden. Het beheren van de externaliteit en het bevorderen van schuldtransparantie zijn cruciale aspecten van dit proces. De Wereldbank verzamelt en publiceert bijvoorbeeld uitgebreide statistieken over de externe schuld van lage- en middeninkomenslanden, wat essentieel is voor een beter schuldenbeheer en duurzaamheid.
• Handels²financiering: Exporteurs en importeurs houden rekening met landenrisico bij het afsluiten van contracten en het bepalen van betalingsvoorwaarden. Dit omvat risico's zoals Valutarisico en de mogelijkheid van overheidsinterventie.
• Internationale Organisaties: Instellingen zoals het Internationaal Monetair Fonds (IMF) voeren regelmatige beoordelingen van het landenrisico uit via hun Artikel IV-consultaties. Tijdens deze consultaties analyseren IMF-medewerkers de economische en financiële situatie van een land en bespreken zij het Overheidsbeleid met ambtenaren.

Beperkinge¹n en Kritiek

De beoordeling van landenrisico is inherent complex en kent verschillende beperkingen. Ten eerste is er geen universeel aanvaarde methodologie voor het meten van landenrisico, wat kan leiden tot uiteenlopende beoordelingen van verschillende analisten of ratingbureaus. Ten tweede zijn landenrisicomodellen vaak afhankelijk van historische gegevens, waardoor ze minder gevoelig kunnen zijn voor snel veranderende risicofactoren, zoals onverwachte geopolitieke gebeurtenissen of snelle verschuivingen in de mondiale Kapitaalmarkten.

Kritiek richt zich ook op de subjectiviteit van sommige beoordelingen, met name die van politiek risico, die moeilijk te kwantificeren zijn. Bovendien kunnen landenrisicobeoordelingen, met name met betrekking tot soevereine Wanbetalingen, aanzienlijke economische en sociale kosten met zich meebrengen voor de betreffende landen. Onderzoek van het National Bureau of Economic Research (NBER) toont aan dat soevereine schuldcrises langdurige economische en sociale gevolgen hebben voor de debiteurlanden, waaronder een achterstand in het reële bbp per hoofd van de bevolking en een toename van armoede. Deze crises kunnen ook de toegang tot internationale financieringsmarkten voor lange tijd belemmeren.

Landenrisico vs. Politiek Risico

Hoewel de termen "landenrisico" en "Politiek Risico" soms door elkaar worden gebruikt, is landenrisico een bredere categorie die politiek risico omvat. Landenrisico verwijst naar alle risico's die specifiek zijn voor een land en die een negatieve invloed kunnen hebben op de beleggings- of zakelijke vooruitzichten. Dit omvat een breed scala aan factoren:

Politiek risico richt zich specifiek op de mogelijkheid dat politieke gebeurtenissen of overheidsbesluiten de waarde van activa of de winstgevendheid van operaties in een land negatief beïnvloeden. Dit kan variëren van nationalisatie en onteigening tot wijzigingen in wet- en regelgeving of handelsbeperkingen die voortvloeien uit Geopolitieke spanningen. Landenrisico omvat al deze politieke dimensies, maar voegt daar de bredere economische, financiële en sociale stabiliteit aan toe.

Veelgestelde Vragen

Wat zijn de belangrijkste componenten van landenrisico?

De belangrijkste componenten van landenrisico zijn politiek risico (zoals overheidsinstabiliteit, conflicten), economisch risico (zoals Inflatie, bbp-groei, begrotingstekorten), financieel risico (zoals schuldniveaus, Valutarisico, bancaire stabiliteit) en sociaal risico (zoals sociale onrust, ongelijkheid). Deze factoren worden allemaal meegenomen in de Risicoanalyse door beleggers en analisten.

Hoe wordt landenrisico beoordeeld?

Landenrisico wordt beoordeeld door een combinatie van kwantitatieve en kwalitatieve methoden. Kwantitatieve analyses omvatten macro-economische indicatoren, schuldratio's en marktgegevens zoals [Obligaties] (https://diversification.com/term/obligaties)preads. Kwalitatieve beoordelingen omvatten analyses van het politieke landschap, institutionele kaders, corruptieniveaus en sociale cohesie. Internationale ratingbureaus en gespecialiseerde adviesbureaus publiceren regelmatig hun Kredietratingen en rapporten.

Kan landenrisico worden beperkt?

Landenrisico kan niet volledig worden geëlimineerd, maar het kan wel worden beheerd en beperkt. Diversificatie van een Beleggingsportefeuille over verschillende landen en regio's is een veelgebruikte strategie. Bedrijven kunnen ook politieke risicoverzekeringen afsluiten of gestructureerde financiële producten gebruiken om zich in te dekken tegen specifieke risico's. Grondige due diligence en voortdurende monitoring van de omstandigheden in het gastland zijn eveneens essentieel.