Risicogewogen activa

Wat Zijn Risicogewogen Activa?

Risicogewogen activa (RWA's) zijn de activa van een bank of financiële instelling, gewogen naar het risiconiveau dat aan elk activum is verbonden. Ze vormen een cruciaal onderdeel van de bankregulering en het risicobeheer en dienen als de noemer in de berekening van de kapitaalratio's van banken. Het concept is erop gericht ervoor te zorgen dat banken voldoende kapitaal aanhouden om potentiële verliezen te dekken, in lijn met het principe van financiële stabiliteit. Het idee is dat activa met een hoger risico een grotere hoeveelheid kapitaal vereisen om onverwachte verliezen op te vangen.

Geschiedenis en Oorsprong

Het concept van risicogewogen activa ontstond in de jaren '80 als reactie op de groeiende internationale bezorgdheid over de kapitaalposities van banken. Regulatoren erkenden dat een eenvoudige kapitaal-tot-activa-ratio onvoldoende was, omdat deze geen onderscheid maakte tussen risicovolle en minder risicovolle activa op een balans. Voordat er expliciete risicogewichten waren, werden bankkapitaalvereisten vaak op een meer case-by-case basis geëvalueerd. In de Verenigde Staten ontwikkelde de Federal Reserve Bank of New York in 1952 al een formule voor het wegen van verschillende activa naar risico, wat de voorloper was van modernere methoden.,

D¹⁵e¹⁴ internationale consensus over risicogewogen activa kwam tot stand met de Basel Akkoorden. Het Basel Comité voor Bankentoezicht (BCBS), gevestigd in Basel, Zwitserland, bracht in juli 1988 het Basel I Akkoord uit. Deze overeenkomst introduceerde expliciet het concept van risicogewogen activa om toezichthouders in staat te stellen banken te vergelijken over verschillende geografische gebieden en om buitenbalansposten in de kapitaaladequaatheidsberekeningen op te nemen., Base¹³l I categoriseerde activa in vijf risicocategorieën (kredietrisico) met bijbehorende wegingen, variërend van 0% voor bijvoorbeeld staatsobligaties tot 100% voor bedrijfsleningen. Deze ontwikkeling was een belangrijke stap in de richting van een meer risicogevoelig internationaal kapitaalraamwerk voor banken.,

B¹²e¹¹langrijkste Punten

• Risicogewogen activa meten het risicoprofiel van de activa van een bank en bepalen hoeveel kapitaal een bank moet aanhouden.
• Hogere risicogewogen activa betekenen dat een bank meer kapitaal moet reserveren om potentiële verliezen te dekken.
• De berekening van RWA's wordt voornamelijk gereguleerd door de Basel Akkoorden, die wereldwijde standaarden voor kapitaalvereisten vaststellen.
• RWA's houden rekening met verschillende risicocategorieën, waaronder kredietrisico, marktrisico en operationeel risico.
• Het doel van RWA's is het bevorderen van de solvabiliteit van banken en de stabiliteit van het financiële systeem.

Formule en Berekening

De berekening van risicogewogen activa is afhankelijk van de toegepaste regelgeving (bijvoorbeeld Basel I, II of III) en de benaderingen die een bank gebruikt (gestandaardiseerde benadering of interne modellen). Over het algemeen omvat de berekening het toewijzen van een risicoweging aan elk activum of buitenbalanspost, die vervolgens wordt vermenigvuldigd met de nominale waarde van dat activum.

De basisformule voor Risicogewogen Activa is:

$\text{RWA} = \sum_{i=1}^{n} (\text{Activumwaarde}_i \times \text{Risicoweging}_i)$

Waarbij:

• (\text{RWA}) = Totale risicogewogen activa
• (\text{Activumwaarde}_i) = De nominale waarde van individueel activum (i)
• (\text{Risicoweging}_i) = De risicoweging toegekend aan individueel activum (i), uitgedrukt als percentage (bijv. 0%, 20%, 50%, 100%, 1250%).

Voor verschillende soorten activa worden verschillende risicowegingen toegepast. Bijvoorbeeld:

• Contanten of vorderingen op overheden met een hoge kredietwaardigheid kunnen een risicoweging van 0% hebben.
• Hypotheken kunnen een risicoweging van 35% of 50% hebben.
• Bedrijfsleningen hebben vaak een risicoweging van 100%.
• Ongedekte crypto-activa kunnen een risicoweging van 1250% hebben, zoals voorgesteld door de Europese Bankautoriteit (EBA).

Banken d¹⁰ie gebruikmaken van interne modellen (Internal Ratings Based - IRB-benadering onder Basel II/III) gebruiken hun eigen risicomodellen om risicoparameters zoals de waarschijnlijkheid van wanbetaling (Probability of Default - PD) en verlies bij wanbetaling (Loss Given Default - LGD) te schatten, die vervolgens worden gebruikt in complexere formules om RWA's te berekenen.

Interpretatie van Risicogewogen Activa

Risicogewogen activa worden gebruikt als de noemer in de berekening van kapitaalratio's, zoals de kapitaaladequaatheidsratio (Capital Adequacy Ratio - CAR). De meest gangbare interpretatie is de Core Tier 1-ratio of Common Equity Tier 1 (CET1)-ratio, die de hoogste kwaliteit kapitaal van een bank (eigen vermogen) afzet tegen de risicogewogen activa. Een hogere CET1-ratio duidt op een sterkere financiële positie en een grotere capaciteit om onverwachte verliezen op te vangen.

Toezichthouders stellen minimumvereisten vast voor deze ratio's om de veiligheid en degelijke bedrijfsvoering van banken te waarborgen. Bijvoorbeeld, onder Basel III is de minimale CET1-ratio 4,5% van de risicogewogen activa, bovenop een kapitaalbuffer van 2,5%, wat een totale minimumkapitaalratio van 7% oplevert. Beleggers en analisten gebruiken RWA's en de daaruit voortvloeiende kapitaalratio's om de financiële gezondheid van banken te beoordelen en om de risicobereidheid van het management te vergelijken. Een bank met relatief lage risicogewogen activa voor een bepaalde omvang van de activa kan als minder risicovol worden beschouwd, of zou zelfs als te voorzichtig kunnen worden gezien, afhankelijk van haar bedrijfsmodel.

Hypothetisch Voorbeeld

Stel een bank, Bank X, heeft de volgende activa op haar balans:

• € 100 miljoen aan contanten (risicoweging 0%)
• € 500 miljoen aan staatsobligaties (risicoweging 0%)
• € 300 miljoen aan residentiële hypotheken (risicoweging 50%)
• € 200 miljoen aan bedrijfsleningen aan grote bedrijven (risicoweging 100%)
• € 50 miljoen aan ongedekte cryptocurrency-bezittingen (risicoweging 1250%)

De berekening van de risicogewogen activa van Bank X zou als volgt zijn:

• Contanten: € 100 miljoen * 0% = € 0
• Staatsobligaties: € 500 miljoen * 0% = € 0
• Residentiële hypotheken: € 300 miljoen * 50% = € 150 miljoen
• Bedrijfsleningen: € 200 miljoen * 100% = € 200 miljoen
• Cryptocurrency: € 50 miljoen * 1250% = € 625 miljoen

De totale risicogewogen activa voor Bank X bedragen dan:
€ 0 + € 0 + € 150 miljoen + € 200 miljoen + € 625 miljoen = € 975 miljoen.

Als Bank X een totaal CET1-kapitaal heeft van € 80 miljoen, dan is de CET1-kapitaalratio:
( \frac{\text{€ 80 miljoen}}{\text{€ 975 miljoen}} \approx 8,2% )

Dit percentage zou dan worden vergeleken met de door de toezichthouders vastgestelde minimale kapitaalratio en eventuele buffers.

Praktische Toepassingen

Risicogewogen activa zijn de kern van de wereldwijde bankregulering, met name onder de Basel Akkoorden (Basel I, II en III).

• Regelgeving en Naleving: Banken moeten voortdurend hun risicogewogen activa berekenen en rapporteren aan toezichthouders om aan de kapitaalvereisten te voldoen. Dit is cruciaal voor hun vergunning om te opereren. De Europese Bankautoriteit (EBA) voert bijvoorbeeld regelmatige benchmarking-oefeningen uit om de consistentie van RWA-berekeningen in de EU-banksector te monitoren en te verbeteren.,
• Kapitaalplanning: Financiële instellingen gebruiken ⁹R⁸WA's als basis voor strategische kapitaalplanning. Ze analyseren hoe verschillende zakelijke beslissingen, zoals het verstrekken van nieuwe leningen of investeringen, de RWA's en daarmee de kapitaalbehoeften zullen beïnvloeden. Dit helpt hen om efficiënt kapitaal toe te wijzen en tegelijkertijd aan de regelgeving te voldoen.
• Risicobeheer: RWA's dwingen banken om een robuust risicobeheer te implementeren. Door activa te wegen op basis van hun risico, worden banken gestimuleerd om meer kapitaal aan te houden tegen risicovollere posities, wat een stimulans is voor diversificatie en prudent risico nemen.
• Internationale Vergelijking: Hoewel er discussies zijn over de consistentie van RWA's, bieden ze een gestandaardiseerd raamwerk dat in theorie internationale vergelijking van de kapitaaladequaatheid van banken mogelijk maakt, wat de financiële stabiliteit bevordert. De Bank for International Settlements (BIS) ontwikkelt en coördineert deze internationale standaarden.

Beperkingen en Kritiek

Hoewel risicogewogen activa een hoekst⁷een zijn van de moderne bankregulering, zijn ze niet zonder kritiek en beperkingen.

Een veelgehoorde kritiek is de complexiteit en het gebrek aan transparantie, vooral bij banken die interne modellen gebruiken om hun risicogewichten te berekenen. Deze modellen kunnen leiden tot aanzienlijke verschillen in RWA-uitkomsten tussen banken, zelfs voor vergelijkbare portefeuilles, wat de vergelijkbaarheid en betrouwbaarheid ondermijnt., Critici beweren dat dit banken in staat stelt om risicogewichten ⁶t⁵e manipuleren of "te gamen", waardoor ze minder kapitaal hoeven aan te houden dan nodig is voor het werkelijke risico.

Een ander punt van zorg is dat RWA's zich te veel richten op [kre⁴dietrisico](https://diversification.com/term/credit-risk) en mogelijk andere belangrijke risico's, zoals liquiditeitsrisico of macro-economische schokken, onvoldoende weerspiegelen. De financiële crisis van 2007-2009 legde deze kwetsbaarheid bloot, toen activa met lage risicowegingen, zoals hypotheekgerelateerde waardepapieren, enorme verliezen veroorzaakten. Dit leidde tot de ontwikkeling van Basel III, dat aanvullende verei³sten voor liquiditeit en leverage ratios introduceerde naast de RWA-gebaseerde kapitaalvereisten.

Ten slotte kan de subjectiviteit bij het toewijzen van risicowegingen, zelfs binnen de gestandaardiseerde benadering, leiden tot onvoldoende of overmatige kapitaalbuffers, afhankelijk van de interpretatie van toezichthouders en de lobby-inspanningen van de sector.,

Risicogewogen Activa versus Kapitaalvereisten

Hoewel "Risicog²e¹wogen activa" en "Kapitaalvereisten" nauw met elkaar verbonden zijn en vaak in dezelfde context worden besproken, zijn het verschillende concepten:

Kortom, risicogewogen activa zijn de input of de "risicometer" die wordt gebruikt om de vereiste hoeveelheid kapitaal te bepalen die een bank moet aanhouden. De kapitaalvereisten zelf zijn de specifieke minimumbedragen of -percentages die banken, gebaseerd op hun RWA's, moeten aanhouden om aan de regelgeving te voldoen.

Veelgestelde Vragen

Wat is het doel van risicogewogen activa?

Het belangrijkste doel van risicogewogen activa is het creëren van een risicogevoelig raamwerk voor het bepalen van de kapitaalvereisten van banken. Door hogere risicowegingen toe te kennen aan risicovollere activa, wordt gewaarborgd dat banken meer kapitaal aanhouden om potentiële verliezen op die activa op te vangen, wat de financiële stabiliteit van het systeem als geheel verbetert.

Hoe beïnvloeden risicogewogen activa de kapitaalratio van een bank?

Risicogewogen activa vormen de noemer in de formule voor de kapitaalratio (bijv. Kapitaal / RWA). Als de risicogewogen activa van een bank stijgen (bijvoorbeeld door meer risicovolle leningen te verstrekken), dan daalt haar kapitaalratio, tenzij de bank extra kapitaal aantrekt. Een dalende kapitaalratio kan leiden tot strengere eisen van toezichthouders of zelfs tot sancties.

Welke soorten risico's worden meegenomen in risicogewogen activa?

De Basel Akkoorden erkennen primair drie hoofdcategorieën van risico die worden meegenomen in de berekening van risicogewogen activa: kredietrisico (het risico dat een tegenpartij in gebreke blijft), marktrisico (het risico op verliezen als gevolg van veranderingen in marktrentes, wisselkoersen, aandelenprijzen, etc.) en operationeel risico (het risico op verliezen als gevolg van ontoereikende interne processen, mensen en systemen, of externe gebeurtenissen).

Wat zijn de Basel Akkoorden en waarom zijn ze relevant voor RWA's?

De Basel Akkoorden zijn een reeks internationale overeenkomsten inzake bankregulering, opgesteld door het Basel Comité voor Bankentoezicht (BCBS). Ze zijn relevant omdat zij de wereldwijde standaarden vaststellen voor hoe banken hun kapitaalvereisten berekenen, met name door het gebruik van risicogewogen activa. De akkoorden zijn ontworpen om de solvabiliteit van banken te versterken en zo de internationale financiële stabiliteit te bevorderen.