Specifiek risico

Wat is Specifiek Risico?

Specifiek risico, ook wel bekend als niet-systematisch risico, bedrijfsspecifiek risico, of idiosyncratisch risico, is het risico dat uniek is voor een bepaalde onderneming of sector, en dat geen invloed heeft op de bredere markt. Het is een fundamenteel concept binnen de Portfoliotheorie en Risicobeheer, waarbij het de inherente onzekerheid van een specifieke belegging beschrijft. Specifiek risico kan worden veroorzaakt door diverse interne of externe factoren die direct van invloed zijn op een individuele entiteit, zoals managementbeslissingen, productterugroepacties, arbeidsproblemen of veranderingen in regelgeving die alleen een bepaalde bedrijfstak treffen. Beleggers die hun Beleggingsportfolio spreiden, kunnen dit soort risico aanzienlijk verminderen door middel van Diversificatie.²⁵, ²⁶

Geschiedenis en Oorsprong

Het concept van specifiek risico, samen met systematisch risico, werd prominent binnen de Kapitaalmarkten met de opkomst van de Moderne Portfoliotheorie (MPT). Deze baanbrekende theorie werd in 1952 geïntroduceerd door econoom Harry Markowitz in zijn artikel "Portfolio Selection". Voordat Markowitz's werk verscheen, lag de focus van veel beleggers voornamelijk op het selecteren van individuele "winnende" aandelen. ²³, ²⁴MPT veranderde deze benadering door te benadrukken dat het gehele portfolio belangrijker is dan de individuele activa. ²²Markowitz introduceerde het idee dat diversificatie niet alleen ging over het aanhouden van verschillende aandelen, maar over het aanhouden van activa die anders ten opzichte van elkaar presteren om de Rendement te optimaliseren voor een gegeven risiconiveau. ²¹Zijn theorie toonde aan dat een deel van het totale beleggingsrisico kan worden geëlimineerd door effectieve diversificatie, waarmee het concept van specifiek risico als diversifieerbaar risico werd geformaliseerd.

²⁰## Belangrijkste Punten

• Specifiek risico is de onzekerheid die inherent is aan een individuele onderneming of bedrijfstak, en kan worden verminderd door middel van diversificatie.
  *¹⁹ Het omvat risico's zoals managementfouten, productproblemen, arbeidsgeschillen of sector-specifieke regelgeving.
  *¹⁷, ¹⁸ Effectieve diversificatie stelt beleggers in staat om het effect van onverwachte, negatieve gebeurtenissen die één bedrijf of sector treffen, te minimaliseren.
• In tegenstelling tot systematisch risico (marktrisico), wordt de belegger niet gecompenseerd voor het dragen van specifiek risico, aangezien het kan worden vermeden.
• ¹⁵, ¹⁶ Het analyseren van specifiek risico helpt beleggers en analisten om de unieke risico's van individuele beleggingen te beoordelen.

##¹⁴ Formule en Berekening

Specifiek risico is de component van de totale Volatiliteit van een belegging die niet verklaard kan worden door algemene marktbewegingen. In de context van portfoliomanagement wordt de totale variantie van het rendement van een individueel aandeel of activa ontleed in twee delen: de systematische variantie en de specifieke (of onsystematische) variantie.

De totale variantie van het rendement van een aandeel (σ²_totaal) kan worden uitgedrukt als:

Hierbij is:

• ( \sigma^2_{\text{totaal}} ) = De totale variantie van het rendement van de individuele belegging.
• ( \sigma^2_{\text{systematisch}} ) = Het deel van de variantie dat gerelateerd is aan algemene marktbewegingen (niet-diversifieerbaar risico).
• ( \sigma^2_{\text{specifiek}} ) = Het deel van de variantie dat uniek is voor de individuele belegging (diversifieerbaar risico).

Door een Beleggingsportfolio samen te stellen met voldoende niet-gecorreleerde activa, kan de (\sigma^{2_{\text{specifiek}}) van het totale portfolio worden gereduceerd tot bijna nul, terwijl de (\sigma}2_{\text{systematisch}}) onveranderd blijft.

Interpreteren van Specifiek Risico

De interpretatie van specifiek risico draait om het begrijpen van de diversifieerbaarheid ervan. Voor een individueel Beursgenoteerde activa kan specifiek risico aanzienlijk zijn. Dit betekent dat onverwachte gebeurtenissen die alleen dat specifieke bedrijf beïnvloeden, een grote impact kunnen hebben op de waarde van die ene belegging. Naarmate een portfolio echter meer gediversifieerd raakt, neemt het specifieke risico van het totale portfolio af. Dit komt doordat de negatieve (of positieve) gebeurtenissen die één bedrijf beïnvloeden, worden gecompenseerd door de prestaties van andere, niet-gerelateerde activa in het portfolio.

Een belegger die een goed gediversifieerd portfolio aanhoudt, wordt door de markt niet gecompenseerd voor het dragen van specifiek risico, aangezien dit risico kan worden geëlimineerd. Dit betekent dat er geen extra Risicopremie wordt geboden voor het accepteren van specifiek risico, in tegenstelling tot systematisch risico.

Hypothetisch Voorbeeld

Stel, een belegger genaamd Sara investeert al haar geld in de aandelen van één bedrijf, "TechInnovators Inc.". Dit bedrijf is gespecialiseerd in de ontwikkeling van een nieuw type microchip.

Op een dag kondigt "TechInnovators Inc." aan dat hun nieuwste microchip een productiefout bevat die een grootschalige terugroepactie noodzakelijk maakt. Dit nieuws heeft een verwoestend effect op de aandelenkoers van het bedrijf, die met 40% daalt. Deze daling is een direct gevolg van het specifieke risico dat geassocieerd is met "TechInnovators Inc." — een risico dat voortkomt uit bedrijfsspecifieke factoren zoals operationele problemen en productkwaliteit.

Als Sara echter haar Beleggingsrendement had gespreid via Assetallocatie over verschillende bedrijven en sectoren (bijvoorbeeld aandelen in technologie, gezondheidszorg, en consumentengoederen), zou de daling van "TechInnovators Inc." een veel kleinere impact hebben gehad op haar totale portfolio. De verliezen in één sector zouden dan mogelijk zijn gecompenseerd door stabiele of stijgende prestaties in andere sectoren, waarmee het belang van diversificatie wordt geïllustreerd.

Praktische Toepassingen

Specifiek risico is een cruciaal concept in de praktijk van beleggen en financiële analyse:

• Portfoliodiversificatie: Het meest directe gevolg van het begrijpen van specifiek risico is het belang van diversificatie. Door te investeren in een breed scala aan activa, sectoren en geografische gebieden, kunnen beleggers het effect van Bedrijfsspecifiek risico aanzienlijk verminderen. Dit omvat het spre¹², ¹³iden van beleggingen over verschillende bedrijven en industrieën, zodat het slechte nieuws van één bedrijf de totale portfolio niet catastrofaal beïnvloedt.
• Fundamentele analyse: Analisten die zich richten op Ondernemingsspecifiek risico bestuderen de unieke factoren van een bedrijf – zoals managementkwaliteit, concurrentiepositie, productinnovatie en balanssterkte – om potentiële specifieke risico's te identificeren.
• Risicomanagement voor bedrijven: Bedrijven zelf moeten ook hun specifieke risico's beheren, zoals operationele risico's, financiële risico's, juridische en reputatierisico's. Een prominent voorbeeld hier¹¹van is de crisis rond de Boeing 737 MAX. Na twee dodelijke crashes als gevolg van softwarefouten, werden de 737 MAX vliegtuigen wereldwijd aan de grond gehouden, wat resulteerde in miljarden dollars aan verliezen voor Boeing door compensatie aan luchtvaartmaatschappijen, productiekosten en een daling van de aandelenwaarde. Dit illustreert hoe een bedr¹⁰ijfsspecifiek probleem aanzienlijke financiële gevolgen kan hebben.
• Regelgevende vereisten:⁹ Toezichthouders zoals de Amerikaanse Securities and Exchange Commission (SEC) vereisen dat beursgenoteerde bedrijven specifieke risicofactoren in hun openbare deponeringen gedetailleerd beschrijven. Dit helpt beleggers om een be⁷, ⁸ter inzicht te krijgen in de unieke risico's van een onderneming, voorbij de algemene marktrisico's.

Beperkingen en Kritiek

H⁶oewel het concept van specifiek risico fundamenteel is voor Portfoliotheorie, zijn er enkele beperkingen en aandachtspunten. Ten eerste, hoewel specifiek risico theoretisch volledig kan worden geëlimineerd door middel van onbeperkte diversificatie, is dit in de praktijk zelden haalbaar. Beleggers hebben te maken met transactiekosten, informatiekosten en de uitdaging om een oneindig aantal niet-gecorreleerde activa te identificeren en aan te houden. Bovendien is er een punt waarop de marginale voordelen van verdere diversificatie afnemen.

Ten tweede kan het onderscheid tussen systematisch en specifiek risico soms vervagen, vooral in tijden van extreme marktvolatiliteit of systemische schokken. Een bedrijfsspecifiek probleem, zoals een groot schandaal, kan leiden tot een breder verlies van vertrouwen in de markt of de sector, waardoor het effect verder reikt dan de individuele onderneming.

Ten slotte wordt het [Beta](h³, ⁴, ⁵ttps://diversification.com/term/beta)-concept, vaak gebruikt om systematisch risico te meten, soms bekritiseerd vanwege zijn afhankelijkheid van historische gegevens en zijn variabiliteit over verschillende perioden. Dit kan de nauwkeurigheid van de scheiding tussen systematisch en specifiek risico beïnvloeden.

Specifiek Risico versus Systematisch Risico

Specifiek risico en Systematisch risico zijn de twee belangrijkste componenten van het totale risico in beleggen, maar ze verschillen fundamenteel in aard en hoe ze kunnen worden beheerd.

Veelgestelde Vragen

Wat is het belangrijkste verschil tussen specifiek risico en marktrisico?

Het belangrijkste verschil is dat specifiek risico uniek is voor een individueel bedrijf of activum en kan worden gereduceerd door Diversificatie. Marktrisico daarentegen beïnvloedt de hele markt of grote delen ervan en kan niet worden geëlimineerd door simpelweg meer activa aan een portfolio toe te voegen.

Kan specifiek risico volledig worden geëlimineerd?

In theorie kan specifiek risico nagenoeg volledig worden geëlimineerd door een extreem gediversifieerd portfolio van niet-gecorreleerde activa aan te houden. In de praktijk is volledige eliminatie echter moeilijk vanwege transactiekosten, de beschikbaarheid van perfect niet-gecorreleerde activa en de complexiteit van het beheren van een zeer groot portfolio.

Waarom wordt een belegger niet belo²ond voor het dragen van specifiek risico?

Beleggers worden niet beloond voor het dragen van specifiek risico omdat het, in tegenstelling tot systematisch risico, vermijdbaar is door middel van Diversificatie. De markt compenseert alleen voor risico's die inherent zijn aan het beleggen in de economie als geheel en die niet kunnen worden weggediversifieerd.

Welke soorten gebeurtenissen vallen onder specifiek risico?

Gebeurtenissen die onder specifiek risico vallen, zijn onder meer een productterugroepactie, een managementwijziging, een arbeidsonderbreking, een gunstige of ongunstige juridische uitspraak voor een bedrijf, of een nieuwe concurrent die de winstgevendheid van een specifieke sector beïnvloedt. Deze gebeurtenissen hebben voornamelijk invloed op de prestaties van een individuele onderneming of een specifieke industrie, in plaats van de gehele Kapitaalmarkten.

Hoe meten beleggers specifiek risico?

Beleggers meten specifiek risico doorgaans als het resterende deel van de totale volatiliteit van een activum dat niet kan worden verklaard door de bewegingen van de algemene markt (systematisch risico). Dit wordt vaak berekend als de variantie van de foutterm in een regressiemodel dat de rendementen van een activum relateert aan de rendementen van de markt.¹