Impactbeleggen

Wat is Impactbeleggen?

Impactbeleggen is een beleggingsstrategie die financiële rendementen nastreeft naast meetbare positieve sociale en/of ecologische effecten. Deze benadering valt onder de bredere categorie van duurzaam beleggen en onderscheidt zich door de intentie van de belegger om naast financieel gewin ook een concrete impact te realiseren. Beleggers die kiezen voor impactbeleggen willen niet alleen verstandig hun geld investeren, maar ook bijdragen aan oplossingen voor maatschappelijke en milieuproblemen, van klimaatverandering tot armoedebestrijding. Dit gaat verder dan alleen het vermijden van "slechte" bedrijven; het richt zich op het actief financieren van ondernemingen en projecten die een positieve verandering teweegbrengen. Een portefeuille die gericht is op impact kan bijvoorbeeld investeringen omvatten in hernieuwbare energie, betaalbare huisvesting, microfinanciering of duurzame landbouw.

Geschiedenis en Oorsprong

De term "impactbeleggen" werd breed geïntroduceerd in 2007 door de Rockefeller Foundation, die een groep investeerders, filantropen en ondernemers bijeenbracht in hun Bellagio Center. D¹⁸e deelnemers aan deze bijeenkomsten zochten naar manieren om meer privaat investeringskapitaal te kanaliseren naar sociale en ecologische initiatieven die voorheen sterk afhankelijk waren van liefdadigheid of overheidsfinanciering. V¹⁷óór deze formele benoeming waren er echter al concepten van ethisch en maatschappelijk verantwoord beleggen, die teruggaan tot de 18e eeuw met religieuze groeperingen die investeerden op basis van hun morele principes. De formalisering door de Rockefeller Foundation en de daaropvolgende oprichting van de Global Impact Investing Network (GIIN) in 2009, hielpen de beweging wereldwijd te versnellen en te standaardiseren.

##¹⁶ Belangrijkste Punten

• Dubbele doelstelling: Impactbeleggen combineert het streven naar financieel rendement met de intentie om meetbare sociale en/of ecologische impact te genereren.
• Actieve bijdrage: Het gaat verder dan het simpelweg uitsluiten van bepaalde sectoren; beleggers zoeken actief naar mogelijkheden om positieve verandering te financieren.
• Meetbaarheid: De focus ligt op het meten en rapporteren van de gerealiseerde impact, naast de financiële prestaties.
• Diversiteit in activa: Impactbeleggingen kunnen worden gedaan in verschillende activaklassen, waaronder aandelen, obligaties, private equity en durfkapitaal.
• Groeiende markt: De markt voor impactbeleggen groeit gestaag, gedreven door een toenemend bewustzijn van mondiale uitdagingen en de wens van beleggers om een verschil te maken.

Interpreteren van Impactbeleggen

Het interpreteren van impactbeleggen draait om de balans tussen financiële en niet-financiële doelstellingen. Beleggers evalueren niet alleen de verwachte risico's en opbrengsten van een belegging, maar ook de concrete sociale of ecologische uitkomsten. Dit vereist vaak een diepgaande analyse van de bedrijfsmodellen, toeleveringsketens en governance-structuren van de bedrijven waarin wordt geïnvesteerd. De intentie tot impact is hierbij cruciaal; het gaat erom dat de belegging actief bijdraagt aan het oplossen van een specifiek probleem, en niet slechts toevallig een positief effect heeft. De GIIN definieert impactinvesteringen als "investeringen die worden gedaan met de intentie om positieve, meetbare sociale en ecologische impact te genereren, naast een financieel rendement".

Hyp¹⁵othetisch Voorbeeld

Stel, een belegger is geïnteresseerd in impactbeleggen en richt zich op het thema duurzame energie. In plaats van te investeren in een algemeen beursgenoteerd energiebedrijf, zoekt de belegger specifiek naar een private onderneming die zonnepanelen produceert voor ontwikkelingslanden. De belegger koopt aandelen in dit bedrijf met de verwachting van zowel een financieel rendement als een meetbare sociale impact, zoals het aantal huishoudens dat toegang krijgt tot schone energie, of de reductie van CO2-uitstoot. De meting van deze impact naast het financiële resultaat is een fundamenteel onderdeel van de beleggingsstrategie.

Praktische Toepassingen

Impactbeleggen komt op verschillende manieren tot uiting in de beleggingswereld. Het kan de vorm aannemen van directe investeringen in sociale ondernemingen, deelname aan impactfondsen die zich richten op specifieke thema's (zoals schoon water of onderwijs), of het kopen van thematische obligaties, zoals groene obligaties. Grote institutionele beleggers, familiekantoren en vermogende particulieren passen impactbeleggen toe om hun activa af te stemmen op hun waarden en om bij te dragen aan de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties. Organisaties zoals de Principles for Responsible Investment (PRI) moedigen beleggers wereldwijd aan om milieu, maatschappij en goed bestuur (ESG-factoren) te integreren in hun beleggingsbeslissingen.

Beper¹⁴kingen en Kritiek

Ondanks de groei en het potentieel van impactbeleggen, zijn er ook beperkingen en kritiekpunten. Een veelgehoorde zorg is "impact washing", waarbij beleggingsproducten ten onrechte worden gepresenteerd als impactgericht om kapitaal aan te trekken, terwijl de daadwerkelijke impact minimaal of onmeetbaar is. De uitdag¹², ¹³ing ligt in de standaardisatie en transparantie van impactmeting. Er bestaat geen universeel geaccepteerde norm voor het meten van sociale en ecologische uitkomsten, wat het vergelijken van impactinvesteringen bemoeilijkt en de deur opent voor misleidende claims. Beleggers¹⁰, ¹¹ moeten zorgvuldig due diligence uitvoeren om ervoor te zorgen dat de beoogde impact daadwerkelijk wordt gerealiseerd. Bovendien kan het vinden van liquide impactbeleggingen een uitdaging zijn, en kunnen sommige impactgerichte projecten een lager financieel rendement of een hoger beheerrisico met zich meebrengen.

Impactbeleggen vs. Maatschappelijk Verantwoord Beleggen (MVB)

Hoewel impactbeleggen en maatschappelijk verantwoord beleggen (MVB), ook wel Socially Responsible Investing (SRI) genoemd, beide vallen onder duurzaam beleggen, is er een belangrijk onderscheid in intentie en aanpak.

Impactbeleggen gaat een stap verder dan MVB doordat het niet alleen rekening houdt met ethische overwegingen door sectoren uit te sluiten, maar actief kapitaal inzet om positieve verandering teweeg te brengen. Waar MVB zich vaak richt op het "doen van geen kwaad", streeft impactbeleggen ernaar om "goed te doen" met de investering.

Veelgestelde Vragen

Wat is het belangrijkste verschil tussen impactbeleggen en filantropie?

Het belangrijkste verschil is dat impactbeleggen naast sociale of ecologische impact ook een financieel rendement nastreeft, terwijl filantropie primair gericht is op het geven van giften zonder verwachting van financieel rendement. Impactbeleggingen zijn dus investeringen, geen donaties.

Kan ik als particuliere belegger meedoen aan impactbeleggen?

Ja, particuliere beleggers kunnen zeker meedoen. Dit kan via gespecialiseerde impactfondsen, duurzame indexfondsen die op impact zijn gericht, of door direct te investeren in sociale ondernemingen via platforms. Er zijn steeds meer mogelijkheden beschikbaar voor beleggers van alle groottes.

Is impactbeleggen minder winstgevend dan traditioneel beleggen?

Niet noodzakelijkerwijs. Hoewel sommige impactbeleggingen lagere rendementen kunnen hebben vanwege hun focus op specifieke maatschappelijke doelen, streven veel impactbeleggingen marktconforme rendementen na. Studies suggereren dat het integreren van milieu, sociale en governance (ESG) factoren het lange termijn rendement zelfs kan verbeteren en risico's kan verminderen.

Hoe wordt de impact gemeten bij impactbeleggen?

Impactmeting gebeurt op verschillende manieren, vaak afhankelijk van de sector en het specifieke doel. Veelgebruikte kaders zijn de Impact Reporting and Investment Standards (IRIS+) van de GIIN, de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG's) van de VN, en interne metrieken die specifiek zijn voor het project, zoals gereduceerde CO2-uitstoot, aantal mensen met toegang tot water, of gecreëerde banen. De focus ligt op concrete, meetbare uitkomsten.

Wat is het risico van "impact washing"?

"Impact washing" is het risico dat een belegging of fonds wordt geadverteerd als impactgericht, terwijl de daadwerkelijke positieve sociale of ecologische impact minimaal, onbeduidend of moeilijk te verifiëren is. Dit ondermijnt het vertrouwen in de gehele sector. Beleggers moeten kritisch zijn en vragen naar gedetailleerde impactrapportage.¹, ²³, ⁴⁵⁶⁷⁸⁹