Kasstroombeheer

Wat is Kasstroombeheer?

Kasstroombeheer is het proces van het monitoren, analyseren en optimaliseren van de in- en uitstroom van contant geld (of liquide middelen) binnen een bedrijf. Het valt onder de bredere financiële categorie van Bedrijfsfinanciën, waarbij het doel is om ervoor te zorgen dat een organisatie altijd voldoende middelen heeft om aan haar kortetermijnverplichtingen te voldoen en strategische Investeringsbeslissingen te financieren. Effectief kasstroombeheer is essentieel voor de operationele stabiliteit en groei van elke onderneming, ongeacht de omvang. Het omvat het bijhouden van inkomsten uit verkoop, het beheren van Operationele kosten en het plannen van Kapitaaluitgaven.

Geschiedenis en Oorsprong

Hoewel het concept van het bijhouden van geldstromen al zo oud is als de handel zelf, begon de formele standaardisering en het belang van kasstroombeheer in de moderne financiële wereld te groeien in de 20e eeuw. Voordat de kasstroomoverzichten wijdverspreid werden, richtten bedrijven zich voornamelijk op de balans en de Winst- en verliesrekening. Echter, deze overzichten gaven geen volledig beeld van de liquiditeit van een bedrijf. Een bedrijf kon winstgevend zijn op papier, maar toch failliet gaan door een gebrek aan contant geld.

De noodzaak van een gedetailleerd overzicht van geldstromen leidde tot de ontwikkeling van het kasstroomoverzicht als een afzonderlijk primair financieel overzicht. In de Verenigde Staten standaardiseerde de Financial Accounting Standards Board (FASB) de presentatie van het kasstroomoverzicht met Accounting Standards Codification (ASC) 230, dat voorheen bekend stond als Statement of Financial Accounting Standards (SFAS) No. 95, uitgegeven in 1987. Dit document definieerde de drie hoofdactiviteiten (operationeel, investerings- en financieringsactiviteiten) die vandaag de dag nog steeds de basis vormen voor kasstroomoverzichten. De⁹, ¹⁰, ¹¹ze standaardisatie benadrukte het cruciale inzicht dat kasstroomoverzichten bieden in de Financiële analyse van een onderneming.

Belangrijkste leerpunten

• Kasstroombeheer is het actieve proces van het optimaliseren van de in- en uitstroom van liquide middelen binnen een organisatie.
• Het onderscheidt zich van winst door zich uitsluitend te richten op feitelijke kasbewegingen, in tegenstelling tot inkomsten en uitgaven op accrualbasis.
• Effectief kasstroombeheer zorgt ervoor dat een bedrijf aan zijn kortetermijnverplichtingen kan voldoen en voldoende liquiditeit heeft voor groei.
• Drie hoofdcategorieën van kasstromen zijn operationele, investerings- en financieringsactiviteiten, zoals vastgelegd in boekhoudkundige standaarden.
• Proactieve monitoring en prognoses zijn cruciaal om cashflowtekorten of -overschotten te anticiperen en te beheren.

Formule en Berekening

Een van de meest fundamentele berekeningen binnen kasstroombeheer is die van de operationele kasstroom (OKS), die de kas gegenereerd uit de primaire activiteiten van een bedrijf weergeeft. De meest voorkomende methode om dit te berekenen, is de indirecte methode, die begint met de Nettowinst en deze vervolgens corrigeert voor niet-contante posten en wijzigingen in het Werknemerskapitaal.

De formule voor operationele kasstroom (indirecte methode) is als volgt:

Hierin geldt:

• Nettowinst: De winst van een bedrijf na aftrek van alle Operationele kosten, belastingen en rente.
• Afschrijvingen/Amortisatie: Niet-contante uitgaven die de waarde van Vaste activa en immateriële activa over hun levensduur verspreiden. Omdat het geen echte kasuitstroom is in de huidige periode, wordt het opgeteld bij de nettowinst om de kasstroom te bepalken.
• Wijzigingen in Werkkapitaal: Omvat veranderingen in vlottende activa en vlottende passiva, zoals:
  • Stijgingen in Debiteurenbeheer (klanten die nog moeten betalen) verminderen de kasstroom, dus worden afgetrokken.
  • Dalingen in Debiteurenbeheer verhogen de kasstroom, dus worden opgeteld.
  • Stijgingen in Crediteurenbeheer (leveranciers die nog betaald moeten worden) verhogen de kasstroom, dus worden opgeteld.
  • Dalingen in Crediteurenbeheer verminderen de kasstroom, dus worden afgetrokken.

Interpreteren van Kasstroombeheer

Het interpreteren van Kasstroombeheer gaat verder dan alleen het berekenen van getallen; het omvat het begrijpen van de onderliggende dynamiek van geldstromen binnen een bedrijf. Een positieve operationele kasstroom is doorgaans een gezond teken, wat aangeeft dat de kernactiviteiten van een bedrijf voldoende contant geld genereren. Een aanhoudende negatieve operationele kasstroom kan echter duiden op problemen, zelfs als het bedrijf Brutowinst of nettowinst rapporteert.

Beleggers en analisten gebruiken kasstroominformatie om de financiële gezondheid en de levensvatbaarheid van een bedrijf te beoordelen. Een sterke kasstroom uit operationele activiteiten stelt een bedrijf in staat om Investeringsbeslissingen te doen, schulden af te lossen en dividenden uit te keren zonder afhankelijk te zijn van externe financiering. Aan de andere kant kan een bedrijf met hoge winsten, maar een zwakke kasstroom, geconfronteerd worden met liquiditeitsproblemen, vaak door trage incasso van debiteuren of hoge investeringen in voorraad.

Hypothetisch voorbeeld

Stel dat "Groeibedrijf B.V." aan het einde van het jaar zijn financiën beoordeelt.

• De Nettowinst voor het jaar was €500.000.
• De afschrijvingen op activa bedroegen €100.000.
• De debiteuren namen toe met €50.000 (wat betekent dat klanten meer verschuldigd zijn, dus minder kas ontvangen).
• De crediteuren namen toe met €30.000 (wat betekent dat het bedrijf later betaalt, dus meer kas behoudt).
• De voorraad nam af met €20.000 (wat betekent dat meer voorraad is verkocht dan gekocht, dus meer kas).

Om de operationele kasstroom van Groeibedrijf B.V. te berekenen:

Begin met de nettowinst: €500.000
Tel afschrijvingen op (niet-kaskosten): +€100.000
Trek toename debiteuren af: -€50.000
Tel toename crediteuren op: +€30.000
Tel afname voorraad op: +€20.000

De operationele kasstroom is: €500.000 + €100.000 - €50.000 + €30.000 + €20.000 = €600.000.

Ondanks een nettowinst van €500.000, genereerde Groeibedrijf B.V. feitelijk €600.000 aan kas uit zijn operationele activiteiten, dankzij gunstige wijzigingen in het Werknemerskapitaal. Dit illustreert het belang van kasstroombeheer voor een realistisch beeld van de financiële positie.

Praktische Toepassingen

Kasstroombeheer is fundamenteel voor het beheer van elke organisatie. In de praktijk passen bedrijven verschillende strategieën toe om hun kasstromen te optimaliseren:

• Operationele Efficiëntie: Het stroomlijnen van processen om Variabele kosten en Operationele kosten te verlagen, heeft een directe positieve impact op de kasstroom. Dit omvat onderhandelingen met leveranciers voor betere voorwaarden of het optimaliseren van voorraadbeheer.
• Debiteurenbeheer: Actief beheer van uitstaande vorderingen, inclusief snelle facturatie, follow-up van achterstallige betalingen en het aanbieden van vroegbetalingskortingen, versnelt de kasinstroom.
• Crediteurenbeheer: Het strategisch beheren van betalingen aan leveranciers, zoals het uitstellen van betalingen binnen de overeengekomen voorwaarden, kan de kasuitstroom vertragen en de liquiditeit behouden.
• Kasstroomprognoses: Het opstellen van gedetailleerde prognoses voor inkomende en uitgaande kasstromen stelt bedrijven in staat om potentiële tekorten of overschotten te identificeren en proactief maatregelen te nemen, zoals het aanvragen van een kredietlijn of het investeren van overtollig kasgeld. De Small Business Administration (SBA) benadrukt het belang van het creëren van kasstroomprognoses om financiële beslissingen te onderbouwen en eventuele tekorten te anticiperen.
• Noodreserves aanleggen: Het opbouwen van ⁷, ⁸een kasreserve is een cruciale tactiek om onvoorziene omstandigheden of economische neergang op te vangen.

De Federal Reserve Bank van San Francisco heeft ⁶onderzoek gedaan naar kasreserves van bedrijven, met de conclusie dat ondanks economische veranderingen, de motivatie voor bedrijven om kas aan te houden voornamelijk wordt verklaard door investeringsmogelijkheden en Winstgevendheid en niet zozeer door "hamsteren".

Beperkingen en Kritiek

Hoewel kasstroombehee⁵r cruciaal is voor de financiële gezondheid van een bedrijf, kent het ook beperkingen en is het onderwerp van kritiek. Een belangrijke beperking is dat kasstroomoverzichten, en daarmee kasstroombeheer, een momentopname zijn van contante bewegingen en niet altijd een volledig beeld geven van de onderliggende economische prestaties van een bedrijf. Een bedrijf kan bijvoorbeeld grote Kapitaaluitgaven doen voor toekomstige groei, wat resulteert in een negatieve investeringskasstroom op korte termijn, maar dit is op lange termijn gunstig.

Bovendien kunnen agressieve methoden om de kasstroom te verbeteren, zoals het extreem uitstellen van betalingen aan leveranciers (Crediteurenbeheer) of het verkopen van activa, de langetermijnrelaties of het operationele vermogen van een bedrijf schaden. Een focus enkel op kasstroom kan ook leiden tot het negeren van belangrijke winstgevendheidsindicatoren die op de Winst- en verliesrekening verschijnen, zoals afschrijvingen of toekomstige omzet uit opgebouwde inkomsten.

Onderzoek heeft aangetoond dat hoewel kasstroominformatie nuttig is voor het voorspellen van faillissementen, het niet de enige indicator mag zijn. Sommige studies suggereren dat modellen die uitsluitend op kasstroom zijn gebaseerd, mogelijk niet zo nauwkeurig zijn als modellen die ook traditionele ratio's van de Balans en winst- en verliesrekening bevatten. De bruikbaarheid van kasstroom voor het voorspelle¹, ², ³, ⁴n van financiële problemen kan variëren afhankelijk van de bedrijfstak en de economische omstandigheden.

Kasstroombeheer vs. Liquiditeitsbeheer

Hoewel de termen soms door elkaar worden gebruikt, is er een subtiel, maar belangrijk verschil tussen Kasstroombeheer en Liquiditeitsbeheer. Kasstroombeheer richt zich specifiek op de beweging van contant geld – de in- en uitstroom gedurende een bepaalde periode. Het is een dynamisch proces dat zich bezighoudt met het optimaliseren van de timing van deze stromen om ervoor te zorgen dat er voldoende geld beschikbaar is wanneer dat nodig is. Het kijkt naar waar het geld vandaan komt en waar het naartoe gaat.

Liquiditeitsbeheer is een breder concept dat zich richt op het vermogen van een bedrijf om aan zijn kortetermijnverplichtingen te voldoen. Dit omvat niet alleen de kasstroom, maar ook de beschikbaarheid van andere liquide middelen, zoals gemakkelijk omzetbare activa (bijvoorbeeld kortetermijnbeleggingen of Debiteurenbeheer die snel kunnen worden geïnd). Liquiditeitsbeheer omvat de algehele strategie om ervoor te zorgen dat een bedrijf te allen tijde voldoende activa heeft om zijn lopende rekeningen en schulden te dekken, inclusief het beheer van werkkapitaal en toegang tot kredietlijnen. Kasstroombeheer is dus een essentieel onderdeel van een effectief liquiditeitsbeheer.

Veelgestelde vragen

Waarom is kasstroombeheer belangrijker dan winst voor een klein bedrijf?

Voor een klein bedrijf is kasstroombeheer vaak crucialer dan winst, omdat het direct de mogelijkheid beïnvloedt om aan dagelijkse verplichtingen te voldoen. Een bedrijf kan winst maken op papier (bijvoorbeeld door verkopen op krediet), maar als het geld van die verkopen niet op tijd binnenkomt, kan het niet de huur betalen of salarissen uitkeren. Liquiditeitsbeheer door middel van een positieve kasstroom is de levensader van kleine bedrijven.

Wat zijn de drie hoofdactiviteiten van kasstromen?

De drie hoofdactiviteiten die in een kasstroomoverzicht worden gerapporteerd, zijn:

1. Operationele activiteiten: Kasstromen gegenereerd uit de kernactiviteiten van een bedrijf, zoals verkoop van goederen en diensten, en betalingen aan leveranciers en werknemers.
2. Investeringsactiviteiten: Kasstromen gerelateerd aan de aankoop of verkoop van Vaste activa, zoals machines, gebouwen of beleggingen in andere bedrijven.
3. Financieringsactiviteiten: Kasstromen gerelateerd aan schulden en eigen vermogen, zoals het uitgeven van aandelen, het opnemen of aflossen van leningen, en het uitkeren van dividenden.

Hoe kan ik de kasstroom van mijn bedrijf verbeteren?

Er zijn verschillende manieren om de kasstroom te verbeteren. Enkele effectieve strategieën omvatten het versnellen van de inning van Debiteurenbeheer (sneller factureren, kortere betalingstermijnen), het optimaliseren van Crediteurenbeheer (strategisch betalen binnen termijnen), het verlagen van Operationele kosten en het nauwkeurig beheren van voorraden om overtollige voorraad te voorkomen. Het opstellen van een Balans en het regelmatig monitoren ervan helpt ook om inzicht te krijgen in de kaspositie.