Activa benadering

Wat Is Activa Benadering?

De activa benadering is een waarderingsmethode die de waarde van een onderneming of bedrijfsonderdeel bepaalt op basis van de marktwaarde van zijn activa minus zijn passiva. Deze methode, die onderdeel is van het bredere vakgebied van bedrijfswaardering, wordt vaak gebruikt wanneer een bedrijf weinig operationele inkomsten genereert, dicht bij liquidatie staat, of voornamelijk bestaat uit activa zoals onroerend goed of beleggingen. Het principe van de activa benadering is dat de waarde van de entiteit wordt afgeleid van de som van de waarden van de onderliggende bezittingen.

Geschiedenis en Oorsprong

De concepten van activawaardering zijn al lange tijd aanwezig in de financiële en boekhoudkundige literatuur. Historisch gezien werden activa vaak gewaardeerd op basis van hun boekwaarde of historische kosten. Echter, met de evolutie van financiële markten en de toenemende behoefte aan realistische waarderingen, ontstond de noodzaak om activa te waarderen tegen hun huidige marktwaarde.

Rond het begin van de 20e eeuw waren er al discussies over het gebruik van actuele kosten versus historische kosten in de boekhouding. Het idee dat de waarde van een onderneming meer kon zijn dan alleen de som van haar activa minus passiva, inclusief concepten zoals toekomstige winsten en goodwill, kwam op in de jaren 1920 en 1930, mede door de eisen van de IRS voor betere belastingboekhouding. N¹⁰iettemin bleef de activa benadering, in verschillende vormen, een fundamentele methode, vooral voor specifieke doeleinden. De Internal Revenue Service (IRS) erkent de activagebaseerde benadering als een van de drie algemene waarderingsbenaderingen die moeten worden overwogen bij het waarderen van bedrijven voor belastingdoeleinden.,
⁹
⁸## Belangrijkste Punten

De activa benadering waardeert een bedrijf door de reële marktwaarde van zijn activa te verminderen met zijn passiva.
Deze methode is bijzonder relevant voor bedrijven met aanzienlijke vaste activa of die niet-operationele inkomsten genereren.
Het onderscheid tussen een "going concern" (voortzetting van de activiteiten) en een liquidatiewaardering is cruciaal binnen de activa benadering.
Immateriële activa, zoals patenten en merken, kunnen ook worden opgenomen in de waardering, hoewel dit complexer is.
Het toepassen van de activa benadering vereist een grondige analyse van alle balanselementen om de reële marktwaarde te bepalen.

Formule en Berekening

De basisformule voor de activa benadering is relatief eenvoudig, hoewel de bepaling van de individuele marktwaarden van activa en passiva complex kan zijn.

\text{Waarde van Onderneming} = \sum_{i=1}^{n} (\text{Marktwaarde Activa}_i) - \sum_{j=1}^{m} (\text{Marktwaarde Passiva}_j)

Waarbij:

(\sum_{i=1}^{n} (\text{Marktwaarde Activa}_i)) staat voor de som van de marktwaarden van alle afzonderlijke activa van de onderneming.
(\sum_{j=1}^{m} (\text{Marktwaarde Passiva}_j)) staat voor de som van de marktwaarden van alle afzonderlijke passiva van de onderneming.

Dit resultaat kan vervolgens worden vergeleken met het eigen vermogen op de balans van het bedrijf, zij het dat de balans doorgaans historische kosten in plaats van marktwaarden weergeeft.

Interpreteren van de Activa Benadering

De interpretatie van de activa benadering hangt sterk af van het doel van de waardering en de aard van de onderneming. Wanneer de activa benadering wordt toegepast, is het essentieel om te bepalen of de onderneming wordt gewaardeerd als een 'going concern' (een voortgaande onderneming) of op basis van liquidatiewaarde.

Voor een 'going concern' worden activa gewaardeerd op basis van hun waarde in het kader van de voortgezette bedrijfsvoering, wat de vervangingswaarde van bijvoorbeeld machines of gebouwen kan inhouden, rekening houdend met afschrijving en functionele veroudering. Dit omvat ook de waardering van vlottende activa zoals voorraden en debiteuren tegen hun realiseerbare waarde. Als ⁷het doel liquidatie is, wordt de waarde van activa bepaald door wat ze zouden opbrengen bij een snelle verkoop, wat vaak aanzienlijk lager is.

Bovendien vereist de activa benadering vaak de identificatie en waardering van immateriële activa zoals goodwill, patenten en handelsmerken, die mogelijk niet op de balans staan maar wel aanzienlijke waarde vertegenwoordigen.

Hypothetisch Voorbeeld

Stel een klein productiebedrijf, "Metaalbewerking B.V.", wordt overwogen voor verkoop. Het bedrijf heeft de volgende activa en passiva op marktwaarde:

Activa:

Grond en gebouwen: €700.000
Machines en installaties: €300.000 (na correctie voor afschrijving en veroudering)
Voorraden: €50.000
Debiteuren (geschat realiseerbaar): €40.000
Contanten: €10.000
Patent op uniek productieproces: €200.000

Passiva:

Bankschuld: €250.000
Crediteuren: €30.000
Overige kortlopende schulden: €20.000

Stap 1: Som van de marktwaarden van alle activa:
€700.000 (grond/gebouwen) + €300.000 (machines) + €50.000 (voorraden) + €40.000 (debiteuren) + €10.000 (contanten) + €200.000 (patent) = €1.300.000

Stap 2: Som van de marktwaarden van alle passiva:
€250.000 (bankschuld) + €30.000 (crediteuren) + €20.000 (overige schulden) = €300.000

Stap 3: Bereken de waarde van de onderneming met de activa benadering:
Waarde = €1.300.000 (totaal activa) - €300.000 (totaal passiva) = €1.000.000

Volgens de activa benadering zou de waarde van Metaalbewerking B.V. €1.000.000 bedragen.

Praktische Toepassingen

De activa benadering kent diverse praktische toepassingen in de financiële wereld:

Faillissement en Liquidatie: Bij faillissementen of geplande liquidaties van bedrijven wordt deze benadering gebruikt om de verwachte opbrengst voor schuldeisers en aandeelhouders te bepalen.
Vastgoed en Holdingmaatschappijen: Voor bedrijven waarvan de waarde voornamelijk in vastgoed of beleggingsportefeuilles ligt, zoals vastgoedmaatschappijen of investeringsholdings, is de activa benadering zeer geschikt.
Start-ups en Verlieslatende Bedrijven: Jonge bedrijven of bedrijven die nog geen significante inkomsten genereren, maar wel aanzienlijke investeringen in activa hebben gedaan (bijv. technologiebedrijven met dure R&D-apparatuur of intellectueel eigendom), kunnen hiermee worden gewaardeerd.
Interne Transacties en Boekhouding: Bij interne overdrachten van bedrijfsonderdelen of voor bepaalde boekhoudkundige doeleinden, zoals het bepalen van de reële waarde van activa voor financiële rapportages, wordt de activa benadering ingezet. De International Valuation Standards (IVS) bieden algemene standaarden en activaspecifieke standaarden die de waarderingsprocessen wereldwijd ondersteunen.
Belastingdoeleinden: De IRS erkent de activa ben⁶adering als een methode voor het waarderen van bedrijven voor belastingdoeleinden, zoals nalatenschaps- en schenkbelasting.,
Scheidingszaken of Partnerschapsuitkoop: In jur⁵i⁴dische contexten, zoals bij echtscheidingen of de uitkoop van een partner uit een onderneming, kan de activa benadering helpen bij het verdelen van de gemeenschappelijke bezittingen door de reële waarde van de onderliggende activa te bepalen.

<h2>Beperkingen en Kritiekpunten</h2>

Hoewel de activa benadering een waardevolle methode is, heeft zij ook beperkingen en wordt zij bekritiseerd:

Niet-actief Bedrijfsperspectief: De grootste kritiek is dat de activa benadering de operationele prestaties en de toekomstige verdiencapaciteit van een 'going concern' bedrijf vaak negeert. Een bedrijf met sterke winstgevendheid kan ver ondergewaardeerd worden als alleen naar de boekwaarde of zelfs de marktwaarde van de fysieke activa wordt gekeken.
Waardering van Immateriële Activa: Het correct waarderen van immateriële activa zoals goodwill, merkwaarde, klantrelaties en intellectueel eigendom is uitermate subjectief en complex, wat kan leiden tot aanzienlijke verschillen in waardering. Deze activa zijn vaak niet op de balans opgenomen tegen hun marktwaarde.
Veroudering en Efficiëntie: De vervangingswaarde van activa houdt niet altijd rekening met functionele of technologische veroudering, waardoor oudere, minder efficiënte activa mogelijk te hoog worden gewaardeerd.
Marktdynamiek: De marktwaarde van activa kan fluctueren. Een waardering op een specifiek moment is een momentopname en kan snel verouderd zijn door veranderende marktomstandigheden.
Geen Synergieën: De methode houdt geen rekening met synergievoordelen die kunnen ontstaan wanneer activa samenwerken in een operationeel bedrijf. De som der delen is niet altijd gelijk aan het geheel.
Geschiktheid: De activa benadering is minder geschikt voor dienstverlenende bedrijven of bedrijven met weinig materiële activa maar wel met aanzienlijke menselijk kapitaal of intellectuele eigendommen, tenzij de immateriële activa nauwkeurig kunnen worden gewaardeerd.

Activa Benadering vs. Inkomstenbenadering

De activa benadering en de inkomstenbenadering zijn twee van de drie primaire benaderingen in bedrijfswaardering (de derde is de marktenbenadering). Ze verschillen fundamenteel in hun focus.

Kenmerk	Activa Benadering	Inkomstenbenadering
Primaire Focus	De waarde van de onderliggende bezittingen minus schulden.	De toekomstige financiële voordelen die het bedrijf zal genereren.
Geschiktheid	Weinig operationele inkomsten, liquidatie, vastgoedbedrijven, start-ups met veel kapitaalgoederen.	Winstgevende bedrijven met voorspelbare cashflows.
Kernconcept	Wat een bedrijf bezit.	Wat een bedrijf kan verdienen.
Belangrijkste Input	Marktwaarde van individuele activa en passiva.	Verwachte toekomstige kasstromen of winsten, discontovoet.
Complexiteit	Het bepalen van marktwaarden van specifieke activa kan complex zijn.	Het voorspellen van toekomstige inkomsten en het bepalen van de juiste disconteringsvoet is complex.

Waar de activa benadering "wat bezit het bedrijf?" beantwoordt, richt de inkomstenbenadering zich op "wat kan het bedrijf verdienen?". Vaak worden beide benaderingen, naast de kostenbenadering, overwogen om een completer beeld van de bedrijfswaarde te krijgen, zoals ook wordt voorgesteld door de International Valuation Standards.

Veelgestelde Vragen

1. Wanneer is de activa benadering de meest geschikte waarderingsmethode?

De activa benadering is het meest geschikt wanneer een bedrijf weinig operationele inkomsten genereert, zoals bij start-ups zonder bewezen winstgevendheid, bij bedrijven met veel vaste activa zoals vastgoedondernemingen, of wanneer een bedrijf wordt gewaardeerd voor liquidatiedoeleinden. Ook bij bedrijven met immateriële activa die een significante waarde vertegenwoordigen, maar die niet volledig tot uiting komen in de operationele resultaten.

2. Hoe verschilt de activa benadering van de boekwaarde van een bedrijf?

De boekwaarde is gebaseerd op de historische kosten van activa minus afschrijvingen, zoals weergegeven op de balans. De activa benadering daarentegen probeert de huidige marktwaarde van elk activum en passivum te bepalen, wat vaak aanzienlijk kan afwijken van de boekwaarde door inflatie, technologische veranderingen, en marktomstandigheden.

3. Worden immateriële activa opgenomen in de activa benadering?

Ja, immateriële activa kunnen en moeten worden opgenomen in de activa benadering om een volledige waardering te verkrijgen. Dit omvat bijvoorbeeld patenten, handelsmerken, software of goodwill. Het waarderen van deze activa is echter vaak complex en vereist gespecialiseerde kennis, aangezien er zelden een actieve markt is voor dergelijke specifieke immateriële rechten.

4. Is de activa benadering een erkende waarderingsmethode?

Ja, de activa benadering is een algemeen erkende waarderingsmethode door professionele waarderingsinstanties en regulerende autoriteiten, waaronder de Internal Revenue Service (IRS) in de Verenigde Staten en de International Valuation Standards Council (IVSC) wereldwijd. De IRS biedt richtlijnen voor de toepassing van deze benadering bij de waardering van bedrijven voor belastingdoeleinden.,

5. Kan de activa benadering leiden tot een te lage waardering?

²J¹a, de activa benadering kan leiden tot een te lage waardering voor operationele bedrijven die succesvol zijn en aanzienlijke toekomstige winsten verwachten. Dit komt omdat de methode zich primair richt op de fysieke en financiële activa en minder op het vermogen van het bedrijf om toekomstige inkomsten te genereren of op synergieën binnen de bedrijfsvoering. Daarom wordt voor winstgevende bedrijven vaak de inkomstenbenadering als meer passend beschouwd.