What Is Sociale beleggingen?
Sociale beleggingen, ook wel maatschappelijk verantwoord beleggen (MVB) genoemd, is een beleggingsstrategie die verder kijkt dan enkel financiële rendementen. Het integreert sociale en ethische overwegingen in beleggingsbeslissingen, met als doel zowel financieel rendement als een positieve maatschappelijke impact te genereren. Deze benadering valt onder de bredere categorie van Verantwoord beleggen, waarbij beleggers bedrijven selecteren of uitsluiten op basis van hun sociale bedrijfsvoering, ethische praktijken en impact op de gemeenschap.
History and Origin
De wortels van sociale beleggingen liggen diep in de geschiedenis, vaak geassocieerd met religieuze groeperingen. Reeds in de 18e eeuw weigerden groepen zoals de Quakers beleggingen in slavenhandel of wapenproductie. Deze vroege vormen van ethische overwegingen legden de basis voor wat later zou uitgroeien tot een formele beleggingsstrategie. Een belangrijke mijlpaal in de moderne geschiedenis van sociale beleggingen was de anti-apartheidsbeweging in de jaren tachtig, die beleggers aanmoedigde om desinvesteringen te doen uit bedrijven die actief waren in Zuid-Afrika. Deze periode toonde de kracht van georganiseerde beleggersactie om sociale en politieke verandering teweeg te brengen. Vanaf de late 20e eeuw begon het concept zich te verbreden en te professionaliseren, mede door toenemende aandacht voor milieukwesties en corporate governance. CFA Institute merkt op dat de term "sociaal verantwoord beleggen" (SRI) rond de jaren 70 opkwam, in lijn met een groeiend maatschappelijk bewustzijn over kwesties als de burgerrechtenbeweging en de oorlog in Vietnam.
Key Takeaways
- Sociale beleggingen integreren sociale en ethische waarden met traditionele financiële analyse.
- Het zoekt naar bedrijven die bijdragen aan positieve maatschappelijke verandering, naast het genereren van winst.
- Beleggers gebruiken vaak negatieve screening (uitsluiting van ongewenste sectoren) en positieve screening (selectie van bedrijven met goede sociale praktijken).
- Deze beleggingsstrategie omvat een breed scala aan onderwerpen, zoals arbeidsrechten, mensenrechten, gemeenschapsontwikkeling en diversiteit.
Interpreting Sociale beleggingen
Het interpreteren van sociale beleggingen houdt in dat een belegger niet alleen kijkt naar de financiële fundamenten van een bedrijf, maar ook naar de sociale impact. Dit vereist het vaststellen van concrete sociale criteria die aansluiten bij de persoonlijke waarden van de belegger of de missie van een fonds. Beleggers kunnen bedrijven screenen op hun arbeidsomstandigheden, ethiek in de toeleveringsketen, productveiligheid, diversiteitsbeleid en betrokkenheid bij de gemeenschap.
Door middel van ethische screening worden bedrijven die betrokken zijn bij controversiële activiteiten (zoals kinderarbeid of de productie van verslavende middelen) vaak uitgesloten uit een beleggingsportefeuille. Omgekeerd kunnen bedrijven die toonaangevend zijn op het gebied van sociale verantwoordelijkheid of die innovatieve oplossingen bieden voor maatschappelijke problemen, worden geselecteerd. Het doel is niet alleen het vermijden van 'slechte' bedrijven, maar ook het actief ondersteunen van 'goede' bedrijven die bijdragen aan een betere samenleving.
Hypothetical Example
Stel een belegger genaamd Marie wil haar geld investeren op een manier die zowel financieel rendement oplevert als een positieve sociale impact heeft. Zij besluit zich te richten op sociale beleggingen. Marie begint met het vaststellen van haar criteria: ze wil geen investeringen in bedrijven die betrokken zijn bij wapenproductie, gokken of tabak. Daarnaast zoekt ze actief naar bedrijven die bekend staan om hun eerlijke arbeidspraktijken, diversiteit op de werkvloer en betrokkenheid bij lokale gemeenschappen.
Marie onderzoekt een aantal beleggingsfondsen en individuele aandelen. Ze vindt een fonds dat zich richt op technologiebedrijven die innovatieve oplossingen bieden voor onderwijs in ontwikkelingslanden. Ook overweegt ze aandelen van een kledingbedrijf dat garant staat voor eerlijke lonen en veilige werkomstandigheden in al zijn fabrieken, en dat actief deelneemt aan projecten voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Door deze keuzes aligneert Marie haar beleggingen met haar sociale waarden, terwijl ze nog steeds streeft naar vermogensgroei.
Practical Applications
Sociale beleggingen worden toegepast in diverse sectoren van de financiële wereld. Pensioenfondsen, universiteitsfondsen en individuele beleggers integreren sociale criteria in hun beleggingsstrategieën. Deze beleggingsvorm manifesteert zich onder meer via:
- Screening van ondernemingen: Bedrijven worden geëvalueerd op basis van hun sociale prestaties, zoals arbeidsrechten, mensenrechten, community relations en productaansprakelijkheid. Dit kan leiden tot de uitsluiting van bepaalde bedrijven of de selectie van bedrijven die excelleren op deze gebieden.
- Aandeelhoudersactivisme: Beleggers kunnen hun invloed als aandeelhouder gebruiken om bedrijven aan te moedigen betere sociale praktijken te implementeren. Dit omvat het indienen van aandeelhoudersresoluties en het voeren van dialogen met het management.
- Thematische fondsen: Er zijn specifieke beleggingsfondsen die zich richten op maatschappelijke thema's, zoals betaalbare huisvesting, gezondheidszorgtoegang of onderwijs.
- Regelgeving en transparantie: Toezichthouders wereldwijd moedigen bedrijven steeds meer aan om transparanter te zijn over hun sociale impact. De SEC (U.S. Securities and Exchange Commission) heeft bijvoorbeeld stappen ondernomen om openbaarmakingen met betrekking tot ESG-factoren, inclusief sociale aspecten, te verbeteren, om beleggers te voorzien van relevantere informatie voor hun beleggingsbeslissingen. Deze transparantie helpt beleggers bij hun risicobeheer en bij het maken van meer geïnformeerde keuzes.
- Internationale initiatieven: Organismen zoals de Verenigde Naties stimuleren verantwoorde beleggingspraktijken. De Principles for Responsible Investment (PRI), ondersteund door de VN, moedigen beleggers aan om milieu-, sociale en governance (ESG) kwesties op te nemen in hun beleggingsanalyse en besluitvorming. Dit omvat aandacht voor sociale factoren, naast milieucriteria en governancecriteria.
Limitations and Criticisms
Hoewel sociale beleggingen aan populariteit winnen, zijn er ook beperkingen en kritiekpunten. Een veelgehoorde zorg is de potentiële impact op financiële prestaties. Sommige critici beweren dat het beperken van het beleggingsuniversum door sociale criteria kan leiden tot lagere rendementen, hoewel dit in academische studies een onderwerp van voortdurend debat is. De definitie van wat 'sociaal verantwoord' is, kan ook subjectief zijn en verschillen per belegger of fonds, wat leidt tot inconsistentie in de toepassing.
Een andere belangrijke kritiek is 'greenwashing' of 'social washing', waarbij bedrijven of fondsen zich socialer voordoen dan ze in werkelijkheid zijn. Dit kan beleggers misleiden en de geloofwaardigheid van sociale beleggingen ondermijnen. Morningstar heeft bijvoorbeeld zorgen geuit over de effectiviteit van duurzame fondsen en de mogelijkheid van greenwashing, waarbij de claim dat dergelijke fondsen de wereld daadwerkelijk verbeteren, kritisch wordt bekeken. Bovendien kan het meten van de daadwerkelijke sociale impact complex zijn, en de relatie tussen sociale prestaties en marktrendement is niet altijd eenduidig.
Sociale beleggingen vs. Duurzame beleggingen
Sociale beleggingen worden vaak verward met, of gebruikt als synoniem voor, duurzame beleggingen, ook bekend als ESG-beleggen (Environmental, Social, Governance). Hoewel er een aanzienlijke overlap is, verschillen de termen in hun focus.
Sociale beleggingen richten zich specifiek op de 'S' van ESG: sociale factoren. Dit omvat onderwerpen zoals mensenrechten, arbeidsnormen, diversiteit, gemeenschapsrelaties en productaansprakelijkheid. De nadruk ligt op de impact van een bedrijf op mensen en de maatschappij.
Duurzame beleggingen daarentegen hanteren een bredere benadering en integreren alle drie de ESG-factoren:
- Environmental (Milieu): Kwesties als klimaatverandering, vervuiling, afvalbeheer en energie-efficiëntie.
- Social (Sociaal): Dezelfde focus als sociale beleggingen.
- Governance (Bestuur): Betreft het bestuur van een bedrijf, zoals bestuursstructuur, beloningsbeleid, aandeelhoudersrechten en ethiek in bedrijfsvoering.
Daardoor kan gesteld worden dat sociale beleggingen een gespecialiseerde subset vormen binnen het bredere domein van duurzame beleggingen. Impactbeleggen, een verwante strategie, streeft naar een meetbare positieve sociale en/of milieu-impact naast financieel rendement, vaak in illiquide markten.
FAQs
Zijn sociale beleggingen minder winstgevend?
Niet noodzakelijk. Hoewel er in het verleden zorgen waren over lagere rendementen, suggereren recente onderzoeken dat sociale beleggingen vergelijkbare, en soms zelfs betere, rendementen kunnen genereren dan traditionele beleggingen, vooral op de lange termijn. Het hangt sterk af van de specifieke criteria, de sector en de beleggingshorizon.
Hoe vind ik sociale beleggingen?
U kunt sociale beleggingen vinden via gespecialiseerde beleggingsfondsen en ETF's die zich richten op sociale of duurzame criteria. Veel brokers en financiële adviseurs bieden ook tools en lijsten van bedrijven die hoog scoren op sociale parameters. Onderzoek is cruciaal om te bepalpen of de aanpak van een fonds overeenkomt met uw waarden.
Is sociale belegging hetzelfde als ethisch beleggen?
Ja, 'sociale beleggingen' en 'ethisch beleggen' worden vaak door elkaar gebruikt en verwijzen naar vergelijkbare principes van het integreren van waarden in beleggingsbeslissingen. Ethisch beleggen is de overkoepelende term die het breedste scala aan waardenoverwegingen omvat, waarvan sociale criteria een belangrijk onderdeel zijn.
Kan ik zelf aan sociale beleggingen doen, of heb ik een expert nodig?
U kunt zelf aan sociale beleggingen doen door individuele aandelen te selecteren op basis van uw eigen onderzoek naar de sociale prestaties van bedrijven, of door te beleggen in actief beheer of passief beheerde fondsen die al een sociale screening uitvoeren. Voor complexe portefeuilles of specifieke sociale doelen kan het raadzaam zijn advies in te winnen bij een financieel adviseur die gespecialiseerd is in maatschappelijk verantwoord beleggen.