Indirecte methode

Wat is de Indirecte Methode?

De indirecte methode is een veelgebruikte techniek binnen de financiële verslaglegging om de kasstroom uit bedrijfsactiviteiten te presenteren in een kasinventaris. Deze methode begint met de nettowinst van een bedrijf, zoals gerapporteerd op de winst- en verliesrekening, en past deze vervolgens aan voor niet-contante posten en wijzigingen in het werknemerskapitaal om zo de daadwerkelijke kasstroom te bepalen. De indirecte methode is populair omdat deze een brug slaat tussen de op accrual-boekhouding gebaseerde nettowinst en de feitelijke geldstromen die een bedrijf genereert of verbruikt.

Geschiedenis en Oorsprong

De presentatie van kasstromen in financiële overzichten heeft zich in de loop der tijd ontwikkeld. Voorheen werden wijzigingen in de financiële positie vaak gerapporteerd via een "Statement of Changes in Financial Position", dat zich meer richtte op werkkapitaal in plaats van op pure kasstromen. In de Verenigde Staten erkende de Financial Accounting Standards Board (FASB) de behoefte aan een meer gestandaardiseerde en op kas gebaseerde benadering. Dit leidde tot de uitgifte van FASB Statement No. 95, "Statement of Cash Flows", in november 1987. Dez²¹, ²², ²³e standaard maakte de kasinventaris tot een verplicht onderdeel van een complete set financiële overzichten.

Par¹⁹, ²⁰allel hieraan heeft ook de International Accounting Standards Board (IASB) richtlijnen opgesteld. [IAS¹⁸ 7](https://www.ifrs.org/issued-standards/list-of-standards/ias-7-statement-of-cash-flows/), "Statement of Cash Flows," uitgegeven in december 1992 (oorspronkelijk IAS 7 Cash Flow Statements), stelde vergelijkbare vereisten vast voor bedrijven die rapporteren onder International Financial Reporting Standards (IFRS). Zowe¹⁵, ¹⁶, ¹⁷l FASB als IASB staan de indirecte methode toe voor het rapporteren van kasstromen uit bedrijfsactiviteiten.

Kerninzichten

De indirecte methode start met de nettowinst en corrigeert deze voor niet-contante posten en wijzigingen in het werkkapitaal.
Het doel is om een duidelijk beeld te geven van de kasstromen die voortvloeien uit de primaire bedrijfsactiviteiten van een onderneming.
Deze methode is de meest voorkomende manier van rapporteren in de meeste delen van de wereld.
De indirecte methode verbindt de winst- en verliesrekening met de balans door de verschillen tussen winst en kasstroom te verklaren.
Het helpt gebruikers om de kwaliteit van de winst te beoordelen door niet-contante inkomsten en uitgaven te elimineren.

Formule en Berekening

De indirecte methode voor het bepalen van de kasstroom uit bedrijfsactiviteiten begint met de nettowinst en omvat verschillende aanpassingen:

[
\text{Kasstroom uit Bedrijfsactiviteiten} = \text{Nettowinst} + \text{Niet-contante Kosten} - \text{Niet-contante Opbrengsten} \pm \text{Wijzigingen in Werkkapitaal}
]

Waar:

Nettowinst: Het eindresultaat van de winst- en verliesrekening.
Niet-contante Kosten: Uitgaven die de nettowinst verlagen, maar geen kasuitstroom veroorzaken, zoals afschrijving en amortisatie. Deze worden bij de nettowinst opgeteld.
Niet-contante Opbrengsten: Opbrengsten die de nettowinst verhogen, maar geen kassinflow veroorzaken. Deze worden van de nettowinst afgetrokken.
Wijzigingen in Werkkapitaal: Dit omvat veranderingen in vlottende activa en vlottende passiva (exclusief contanten).
- Een stijging van een vlottend actief (bijv. voorraden, debiteuren) wordt afgetrokken van de nettowinst, omdat dit kas heeft verbruikt.
- Een daling van een vlottend actief wordt opgeteld, omdat dit kas heeft gegenereerd.
- Een stijging van een vlottende passivum (bijv. crediteuren, uitgestelde inkomsten) wordt opgeteld bij de nettowinst, omdat dit kas heeft gegenereerd.
- Een daling van een vlottende passivum wordt afgetrokken, omdat dit kas heeft verbruikt.

Interpretatie van de Indirecte Methode

De indirecte methode biedt inzicht in de verschillen tussen de gerapporteerde winst en de daadwerkelijk gegenereerde kasstromen. Analisten gebruiken deze methode om de kwaliteit van de nettowinst te beoordelen. Als een bedrijf een hoge nettowinst rapporteert maar een lage of negatieve kasstroom uit bedrijfsactiviteiten heeft, kan dit duiden op agressieve boekhoudpraktijken, onhoudbare groei (bijvoorbeeld door snelle toename van debiteuren of voorraden), of problemen met de liquiditeit.

Omgekeerd kan een bedrijf met een bescheiden nettowinst maar robuuste kasstromen financieel sterker zijn dan het op het eerste gezicht lijkt. De aanpassingen voor niet-contante posten zoals afschrijving zijn cruciaal, omdat deze wel de winst beïnvloeden maar geen directe kasuitgaven vertegenwoordigen. De wijzigingen in het werknemerskapitaal laten zien hoe efficiënt een bedrijf zijn kortlopende activa en passiva beheert om kas te genereren of te verbruiken.

Hypothetisch Voorbeeld

Stel een bedrijf, "Groeibedrijf B.V.", rapporteert de volgende gegevens voor het afgelopen jaar:

Nettowinst: € 100.000
Afschrijvingskosten: € 20.000
Toename debiteuren: € 15.000
Afname voorraden: € 5.000
Toename crediteuren: € 10.000

De kasstroom uit bedrijfsactiviteiten met behulp van de indirecte methode wordt als volgt berekend:

Begin met de nettowinst: € 100.000
Tel niet-contante kosten op:
- Voeg afschrijvingskosten toe: € 100.000 + € 20.000 = € 120.000
Pas wijzigingen in vlottende activa aan:
- Trek de toename van debiteuren af (verbruikt kas): € 120.000 - € 15.000 = € 105.000
- Tel de afname van voorraden op (genereert kas): € 105.000 + € 5.000 = € 110.000
Pas wijzigingen in vlottende passiva aan:
- Tel de toename van crediteuren op (genereert kas): € 110.000 + € 10.000 = € 120.000

De kasstroom uit bedrijfsactiviteiten voor Groeibedrijf B.V. via de indirecte methode bedraagt € 120.000. Dit betekent dat het bedrijf, ondanks een nettowinst van € 100.000, feitelijk € 120.000 aan contanten heeft gegenereerd uit zijn operationele activiteiten.

Praktische Toepassingen

De indirecte methode is een standaardcomponent in de financiële rapportage van beursgenoteerde bedrijven wereldwijd en een cruciaal hulpmiddel voor financiële analyse. Het is vooral nuttig voor:

Beleggers en Crediteuren: Zij gebruiken de kasinventaris om de liquiditeit en solvabiliteit van een bedrijf te beoordelen, wat verder gaat dan alleen winstcijfers. Een bedrijf kan winstgevend zijn op papier, maar toch kampen met kasproblemen als het geen contanten genereert uit zijn kernactiviteiten.
Management: Het management gebruikt de kasinventaris om de kasgeneratie en -besteding te monitoren en strategische beslissingen te nemen over investeringsactiviteiten en financieringsactiviteiten.
Financiële Analisten: Analisten waarderen de indirecte methode omdat deze gemakkelijk te verzoenen is met de winst- en verliesrekening en de balans. Dit stelt hen in staat om trends in kasstromen te identificeren en de kwaliteit van de winst te beoordelen. De [SEC-richtlijnen](https://www.sec.gov/education/[¹³](https://www.cfainstitute.org/insights/professional-learning/refresher-readings/2025/analyzing-statements-of-cash-flows-ii), ¹⁴staff-guidances/cfstatements.htm) benadrukken het belang van een nauwkeurige classificatie en presentatie van kasstromen om beleggers te helpen de financiële positie van een bedrijf volledig te begrijpen. De [CFA Institute](https://www.cfainstitute.org/en/m[¹¹](https://www.cooley.com/news/insight/2005/sec-guidance-on-statement-of-cash-flows), ¹²embership/professional-development/refresher-readings/cash-flow-statements) biedt uitgebreide richtlijnen voor het analyseren van kasstroomoverzichten, waarbij de indirecte methode vaak centraal staat.

Beperkingen en Kritiek

Hoewel de [indirecte met⁶, ⁷, ⁸, ⁹, ¹⁰hode](https://diversification.com/term/indirecte-methode) veel voordelen biedt, heeft zij ook enkele beperkingen:

Minder Detail: De grootste kritiek is dat de indirecte methode geen gedetailleerd inzicht geeft in de specifieke kasontvangsten en kasbetalingen die voortvloeien uit bedrijfsactiviteiten. Het begint met een nettobedrag (nettowinst) en werkt "achteruit" om de kasstroom te berekenen. Gebruikers zien niet direct de belangrijkste inkomstenstromen (bijv. ontvangsten van klanten) of uitgavenstromen (bijv. betalingen aan leveranciers of werknemers).
Complexiteit van Aanpassingen: De reeks aanpassingen voor niet-contante posten en wijzigingen in werknemerskapitaal kan voor niet-deskundigen complex zijn om volledig te begrijpen, waardoor het moeilijker wordt om de onderliggende kasdynamiek te doorgronden.
Potentieel voor Misclassificatie: Vanwege de op beginselen gebaseerde aard van de kasstroomstandaarden, kan er aanzienlijke beoordeling nodig zijn bij de classificatie van bepaalde kasstromen als bedrijfs-, investerings- of financieringsactiviteiten, wat kan leiden tot mogelijke misclassificaties. De Securities and Exchange Commission (SEC) heeft op⁵gemerkt dat bedrijven niet altijd dezelfde nauwkeurigheid en aandacht besteden aan de kasinventaris als aan andere financiële overzichten, wat kan leiden tot fouten en zelfs herzieningen.

Indirecte Methode vs. Directe Methode

De [indire³, ⁴cte methode](https://diversification.com/term/indirecte-methode) en de Directe methode zijn twee geaccepteerde manieren om de kasstroom uit bedrijfsactiviteiten te presenteren. Hoewel de eindresultaten voor de totale kasstroom uit bedrijfsactiviteiten identiek zijn, verschillen ze aanzienlijk in hun presentatie:

Kenmerk	Indirecte Methode	Directe Methode
Startpunt	Begint met de nettowinst van de winst- en verliesrekening.	Begint met de bruto kasontvangsten en -betalingen.
Presentatie	Verzoent de nettowinst met de kasstroom door aanpassingen voor niet-contante posten (afschrijving, amortisatie) en wijzigingen in het werknemerskapitaal (bijv. vlottende activa en vlottende passiva).	Toont de belangrijkste categorieën van kasontvangsten (bijv. van klanten) en kasbetalingen (bijv. aan leveranciers, werknemers).
Complexiteit	Kan lastiger zijn om de specifieke bronnen van kasstromen te identificeren zonder gedetailleerde kennis van de aanpassingen.	Biedt een duidelijker en directer beeld van de operationele kasstromen, vergelijkbaar met een kasboek.
Verbinding	Benadrukt de relatie tussen de opbrengsten en kosten op accrual-basis en de feitelijke kasstromen.	Minder directe link met de nettowinst; er is een afzonderlijke verzoening van de nettowinst met de kasstroom uit bedrijfsactiviteiten vereist.
Populariteit	Meer algemeen gebruikt door bedrijven, deels vanwege de relatieve eenvoud van voorbereiding vanuit accrual-gegevens.	Minder vaak gebruikt, hoewel door regelgevende instanties zoals FASB en IASB aangemoedigd vanwege de transparantie.

Beide methoden leiden tot dezelfde bottom-line kass¹, ²troom uit bedrijfsactiviteiten, maar de Directe methode wordt vaak als informatiever beschouwd, omdat deze inzicht geeft in de specifieke inkomsten en uitgaven in contanten.

Veelgestelde Vragen

Waarom is de indirecte methode zo populair?

De indirecte methode is populair omdat deze relatief eenvoudig te compileren is op basis van de winst- en verliesrekening en de balans, die beide op accrual-basis worden bijgehouden. Het helpt ook om de relatie tussen de gerapporteerde winst en de daadwerkelijke kasstroom te verklaren.

Wat zijn de belangrijkste aanpassingen bij de indirecte methode?

De belangrijkste aanpassingen zijn voor niet-contante posten zoals afschrijving en amortisatie (die worden opgeteld bij de nettowinst), en wijzigingen in het werknemerskapitaal (zoals debiteuren, crediteuren en voorraden).

Geeft de indirecte methode een accuraat beeld van de kasstromen?

Ja, de indirecte methode geeft een accuraat beeld van de totale kasstroom uit bedrijfsactiviteiten. Het verschil met de directe methode zit in de presentatie van de details, niet in het eindtotaal. Analisten gebruiken deze methode om de duurzaamheid van de winst te beoordelen en inzicht te krijgen in hoe een bedrijf zijn contanten genereert en gebruikt.

Welke van de twee methoden, de directe of indirecte, is beter voor beleggers?

Beide methoden zijn geaccepteerd en geven hetzelfde eindresultaat voor de kasstroom uit bedrijfsactiviteiten. De Directe methode wordt vaak als informatiever beschouwd voor beleggers, omdat deze een duidelijker beeld geeft van de specifieke kasontvangsten en -betalingen van een bedrijf. De indirecte methode is echter vaker voorkomend in de praktijk.