Wat zijn Fysieke Risico's?
Fysieke risico's verwijzen naar de potentiële financiële en operationele schade die bedrijven, activa en economieën kunnen ondervinden als gevolg van extreme weersomstandigheden en langetermijnveranderingen in het klimaat. Deze risico's vallen onder de bredere categorie van risicobeheer en zijn steeds belangrijker geworden in de financiële sector, met name onder de noemer klimaatrisico. Fysieke risico's kunnen acuut zijn, voortkomend uit plotselinge, ernstige gebeurtenissen zoals overstromingen, orkanen of bosbranden, of chronisch, voortkomend uit geleidelijke veranderingen zoals stijgende zeeniveaus, langdurige droogte of aanhoudend hoge temperaturen. De financiële sector is blootgesteld aan deze risico's via leningen, investeringen en blootstelling aan activa die kwetsbaar zijn voor dergelijke gebeurtenissen.
Geschiedenis en Oorsprong
Hoewel natuurrampen altijd deel hebben uitgemaakt van de menselijke geschiedenis, is het concept van "fysieke risico's" als een specifieke financiële en economische categorie relatief recent. De erkenning van fysieke risico's als een kritieke factor in financiële stabiliteit en bedrijfsvoering is toegenomen met het groeiende bewijs van klimaatverandering en de frequentie en intensiteit van extreme weersgebeurtenissen. Voorheen werden de gevolgen van natuurrampen vaak gezien als geïsoleerde 'acts of God', voornamelijk beheerd door verzekering en overheidssteun na de feiten.
Een keerpunt in het bewustzijn van de economische impact van fysieke risico's was bijvoorbeeld de verwoesting veroorzaakt door orkanen zoals Katrina in 2005. Deze rampen lieten de enorme directe en indirecte kosten zien voor infrastructuur, bedrijven en individuen, en benadrukten de noodzaak om proactief met dergelijke risico's om te gaan. Een onderzoek toonde aan dat orkaan Katrina alleen al meer dan 200.000 huizen verwoestte en leidde tot massale economische en fysieke ontwrichting, met een geschatte schade van meer dan $100 miljard. Sindsdi4en hebben centrale banken en financiële toezichthouders wereldwijd, zoals de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF), de focus verlegd naar de systemische aard van deze risico's. De ECB heeft bijvoorbeeld analytische indicatoren ontwikkeld om te beoordelen hoe klimaatgerelateerde fysieke risico's van invloed zijn op het vermogen van bedrijven om leningen en obligaties terug te betalen.
Bela3ngrijkste Punten
- Fysieke risico's zijn de financiële en operationele gevolgen van acute extreme weersomstandigheden en chronische klimaatveranderingen.
- Ze beïnvloeden de waarde van activaklassen, zoals onroerend goed en infrastructuur, en de veerkracht van toeleveringsketens.
- De kosten van fysieke risico's kunnen directe schade aan bezittingen omvatten, maar ook indirecte gevolgen zoals verstoring van de bedrijfsvoering en verminderde productiviteit.
- Overheden en financiële instellingen implementeren kaders voor risicobeheer om fysieke risico's te beoordelen, te beheren en te rapporteren.
- Een effectieve aanpak vereist zowel adaptatie (aanpassing aan de gevolgen) als mitigatie (vermindering van de oorzaken) van klimaatverandering.
Formule en Berekening
Er is geen enkele universele formule voor het berekenen van "fysieke risico's" als geheel, aangezien het een breed concept is dat vele soorten gevaren en impactkanalen omvat. Echter, de beoordeling van fysieke risico's omvat vaak de kwantificering van potentiële verliezen op basis van:
- Hazard (Gevaar): De waarschijnlijkheid en intensiteit van een specifieke fysieke gebeurtenis (bijv. overstroming, hittegolf).
- Exposure (Blootstelling): De aanwezigheid van mensen, activa of systemen in een gebied dat door het gevaar kan worden getroffen.
- Vulnerability (Kwetsbaarheid): De mate waarin de blootgestelde activa of systemen gevoelig zijn voor de gevolgen van het gevaar.
Financiële instellingen en risicomodelleurs gebruiken complexe modellen die deze factoren combineren, vaak met behulp van geografische informatiesystemen (GIS), klimaatprojecties en financiële gegevens om potentiële verliezen te schatten. De totale verwachte jaarlijkse schade (Expected Annual Damage - EAD) of Value at Risk (VaR) kan worden berekend door scenarioanalyse:
Deze berekeningen zijn vaak onderdeel van stresstests om de blootstelling van portefeuilles aan verschillende klimaatscenario's te beoordelen.
Interpretatie van Fysieke Risico's
De interpretatie van fysieke risico's houdt in het begrijpen van de potentiële impact op specifieke activa, bedrijfsmodellen en financiële prestaties. Een hoge fysieke blootstelling voor een vastgoedportefeuille in kustgebieden duidt bijvoorbeeld op een verhoogd risico op schade door zeespiegelstijging en stormvloeden. Voor een agrarische onderneming kunnen chronische fysieke risico's zoals droogte of onvoorspelbare neerslag de oogstopbrengsten en daarmee de inkomsten aanzienlijk beïnvloeden.
Beoordelingen van fysieke risico's helpen beleggers, bedrijven en overheden om weloverwogen beslissingen te nemen over activaklassen, investeringen en strategische planning. Het gaat erom de waarschijnlijkheid van een gebeurtenis en de potentiële gevolgen te begrijpen, en vervolgens maatregelen te treffen om de kwetsbaarheid te verminderen. Dit kan variëren van het aanpassen van bouwvoorschriften in risicogebieden tot het investeren in klimaatbestendige infrastructuur.
Hypothetisch Voorbeeld
Stel een vastgoedbeleggingsfonds bezit een portefeuille van winkelcentra in verschillende regio's. Een analyse van fysieke risico's identificeert een winkelcentrum in een rivierdelta als bijzonder kwetsbaar voor overstromingen. Historische gegevens en klimaatprojecties duiden op een toenemende frequentie van zware regenval in die regio.
- Gevaar: Verwachte toename in de frequentie en ernst van rivieroverstromingen.
- Blootstelling: Het winkelcentrum, met een marktwaarde van €50 miljoen, bevindt zich in een risicogebied. De omzet van huurders bedraagt jaarlijks €5 miljoen.
- Kwetsbaarheid: Het gebouw is niet ontworpen om grote overstromingen te weerstaan, en essentiële elektrische systemen bevinden zich in de kelder.
Het fonds schat dat een ernstige overstroming kan leiden tot directe schade van €10 miljoen (herstelkosten) en een omzetverlies van €2 miljoen door sluiting van het winkelcentrum gedurende enkele maanden. Om dit risico te beperken, overweegt het fonds kapitaaluitgaven van €2 miljoen om elektrische systemen naar hogere verdiepingen te verplaatsen en waterkerende barrières te installeren. Deze investering vermindert de verwachte schade aanzienlijk bij een overstroming en beschermt de langetermijnwaarde van de activaklasse. Een dergelijke strategische benadering draagt bij aan de portfoliodiversificatie door het risicoprofiel van individuele activa te verbeteren.
Praktische Toepassingen
Fysieke risico's zijn van cruciaal belang voor diverse sectoren:
- Vastgoed en Infrastructuur: Beleggers en ontwikkelaars beoordelen fysieke risico's om de levensvatbaarheid en duurzaamheid van nieuwe en bestaande projecten te bepalen, vooral met betrekking tot de impact van zeespiegelstijging, overstromingen en extreme hitte.
- Verzekering: Verzekeraars gebruiken modellen voor fysieke risico's om premies vast te stellen, herverzekeringsstrategieën te ontwikkelen en hun blootstelling aan catastrofale verliezen te beheren.
- Bankwezen en Financiële Instellingen: Banken evalueren de fysieke risico's in hun kredietportefeuilles, met name bij leningen aan sectoren die gevoelig zijn voor klimaatverandering, zoals landbouw, energie en vastgoed. Het IMF heeft geanalyseerd hoe fysieke klimaatrisico's wereldwijde economische gevolgen kunnen hebben, wat de relevantie voor macro-economische stabiliteit benadrukt.
- Bedrijven: Bedrijven beoord2elen fysieke risico's om de veerkracht van hun toeleveringsketens te waarborgen, operationele verstoringen te minimaliseren en investeringen te richten op klimaatadaptatie. De Amerikaanse regering ondersteunt bijvoorbeeld initiatieven zoals het Building Resilient Infrastructure and Communities (BRIC) programma van FEMA om staten, lokale en territoriale overheden te helpen hun risico's op gevaren te verminderen. Dit soort programma's benadrukt de 1noodzaak van een strategische aanpak voor continuïteitsplanning.
- Financiële planning en overheidsbeleid: Overheden integreren fysieke risico's in stadsplanning, infrastructuurontwikkeling en nationaal risicobeheer om de openbare veiligheid en economische stabiliteit te waarborgen.
Beperkingen en Kritiek
De beoordeling van fysieke risico's is complex en kent verschillende beperkingen. Een belangrijke uitdaging is de onzekerheid in klimaatmodellen, vooral op regionale schaal, wat het moeilijk maakt om de exacte timing en intensiteit van toekomstige gebeurtenissen te voorspellen. Dit kan leiden tot onnauwkeurige risicoschattingen en potentiële over- of onderschatting van de blootstelling.
Bovendien is de beschikbaarheid en granulariteit van gegevens vaak een probleem. Gedetailleerde informatie over de kwetsbaarheid van specifieke activa of de blootstelling van toeleveringsketens is niet altijd voorhanden. Dit geldt met name voor klimaatrisico's die verder gaan dan de direct waarneembare effecten van extreme weersgebeurtenissen. Er is ook kritiek dat de focus op kwantificeerbare fysieke schade de bredere sociale en economische gevolgen van klimaatverandering kan negeren, zoals migratie, gezondheidseffecten en ongelijkheid. Het ontwikkelen van betere methoden voor preventie en mitigatie blijft een uitdaging.
Fysieke Risico's vs. Operationeel Risico
Hoewel zowel fysieke risico's als operationeel risico betrekking hebben op potentiële verstoringen van de bedrijfsvoering, onderscheiden ze zich door hun aard en oorzaak.
Kenmerk | Fysieke Risico's | Operationeel Risico |
---|---|---|
Definitie | Gevaren die voortvloeien uit klimaatverandering en extreme weersomstandigheden. | Risico's die voortvloeien uit falende interne processen, mensen en systemen, of externe gebeurtenissen (anders dan klimaatgerelateerd). |
Voorbeelden | Overstromingen die een fabriek beschadigen, droogte die oogsten vernietigt. | Cyberaanvallen, fraude door werknemers, storingen in IT-systemen, productiefouten. |
Oorzaak | Natuurlijke en klimaatgerelateerde processen. | Menselijke fouten, systeemfouten, inadequate interne controles, criminele activiteiten. |
Focus | Externe milieu-invloeden op fysieke activa en bedrijfsvoering. | Interne beheersing en externe niet-milieugerelateerde verstoringen van bedrijfsprocessen. |
Hoewel fysieke risico's kunnen leiden tot operationele verstoringen (bijv. een fabriek die niet kan produceren door een overstroming), zijn ze fundamenteel anders dan de risico's die voortkomen uit de dagelijkse operationele processen van een organisatie, zoals menselijke fouten of systeemfouten.
Veelgestelde Vragen
1. Wat is het verschil tussen acute en chronische fysieke risico's?
Acute fysieke risico's zijn gerelateerd aan plotselinge, ernstige gebeurtenissen zoals orkanen, bosbranden, zware overstromingen of intense hittegolven. Chronische fysieke risico's daarentegen zijn het gevolg van geleidelijke, langetermijnveranderingen in het klimaat, zoals stijgende zeespiegels, langdurige droogte, verschuivingen in neerslagpatronen of veranderende gemiddelde temperaturen. Beide kunnen aanzienlijke financiële en operationele gevolgen hebben.
2. Hoe kunnen bedrijven zich beschermen tegen fysieke risico's?
Bedrijven kunnen zich beschermen door middel van risicobeheerstrategieën, waaronder: het uitvoeren van risicobeoordelingen en stresstests; het investeren in klimaatbestendige infrastructuur; het aanpassen van toeleveringsketens; het afsluiten van adequate verzekeringen; en het ontwikkelen van een robuust continuïteitsplan voor noodgevallen. Diversificatie, ook van geografische blootstelling van activa, kan de algehele portfoliodiversificatie verbeteren.
3. Waarom zijn fysieke risico's belangrijk voor beleggers?
Fysieke risico's zijn belangrijk voor beleggers omdat ze de waarde van activa en de winstgevendheid van bedrijven in hun portefeuille direct kunnen beïnvloeden. Schade aan fysieke bezittingen, verstoringen van de toeleveringsketen en de noodzaak van grote kapitaaluitgaven voor adaptatie kunnen leiden tot waardeverminderingen en lagere rendementen. Beleggers beoordelen fysieke risico's om geïnformeerde beslissingen te nemen en portefeuilles op te bouwen die veerkrachtiger zijn tegen de gevolgen van klimaatverandering.